Encyklopedja Kościelna/Calatrava
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom III) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1874 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Calatrava, zakon rycerski. Miasto Calatrava, leżące na granicy posiadłości maurytańskich w Andaluzji, było wielkiej wagi dla Kastylji, bo panowało nad wąwozami do niéj prowadzącemi. Templarjusze, którym powierzona była obrona tego miasta, ustąpili po 8 latach, niewidząc możności utrzymania się tam dłużej. Wówczas król Sancho III r. 1158 obiecał miasto na własność tym rycerzom, którzyby je przeciwko Maurom obronili. Dzieła tego podjął się Rajmund, opat cysterskiego klasztoru w Fitero, w Nawarze, i rycerz Diego Velasquez; ci, w połączeniu z cystersami i pewną liczbą rycerzy, zawiązali zgromadzenie rycersko-zakonne, pod regułą cysterską, zatwierdzone przez Papieża Aleksandra III r. 1164. Później oddzielili się rycerze od zakonników i wybrali na pierwszego swego wielkiego mistrza Garcias’a de Redon, nie zrywając jednak zupełnie z cystersami, a mianowicie z opactwem francuzkiém Morimond, które miało nad nimi supremację. Rycerze składali ślub czystości na 16 lat, z mieczem przy boku spali i pracowali. Początkowo duchowni brali także udział w walce z niewiernymi, ale Stolica Apost. zabroniła im tego. Liczba rycerzy mnożyła się znacznie, a z nią szły zwycięztwa nad Maurami i bogactwo zakonu. Gdy jednak r. 1197 Calatrava wpadła w ręce Maurów, rycerze przenieśli się do Salvatiera i nosili nazwę tego miasta, dopóki nie odzyskali pierwotnej swej stolicy. Rozdwojenia w zakonie skłoniły Papieża Innocentego VIII do połączenia r. 1487 wielkiego mistrzostwa z koroną hiszpańską; rycerze zaś otrzymali pozwolenie żenienia się raz, i obowiązek bronienia Niepokalanego Poczęcia Najśw. Panny. Od 1808 r. zakon ten uważany jest tylko jako świecki, orderowy. Cf. W. J. Prescott, Gesch. d. Regierung Ferd. u. Isabella’s, aus d. englischen, Lpz. 1842 s. 249. Od r. 1219 zakon miał także zakonnice, zwane komandorkami Calatrava, które przed przyjęciem musiały składać wywód pochodzenia od przodków nieskażonej sławy, nosiły habit cysterski i w Almagra miały wspaniały swój główny klasztor. Cf. Adr. Arcelin, Morimond et les milices chevaleresques d’Espagne et de Portugal, Chaumont (1866) 40 s. 42. (Fehr.). N.
