Encyklopedja Kościelna/Carena
<<< Dane tekstu >>> | |
Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom III) |
Redaktor | Michał Nowodworski |
Data wyd. | 1874 |
Druk | Czerwiński i Spółka |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
Carena (czyt. Karena), wyraz skrócony z quadragesima, czyli quadragena, w łacinie średniowiecznej znaczy: I. niekiedy czterdziestą część, czterdziesiącinę; w podobném znaczeniu jak decima, dziesięcina (ob.). 2. Częściej znaczy czas pokuty czterdziestodniowej, której nie trzeba brać za jedno z wielkim postem (quadragesima) przed Wielkanocą. Carena, v. carrina, v. carina, była wprawdzie także czterdziestodniowym postem, podobnie jak kwadragezyma przedwielkanocna; lecz nakładał ją właściwy zwierzchnik kościelny, jako osobną pokutę za niektóre przestępstwa po za czasem kwadragezymalnym. „Carrina (v. Carina) est dierum quadraginta continuorum jejunium in pane et aqua“. Burchardi Collect. canon. l. 19 c. 5. „Solennis (poenitentia) est, quae pro majoribus criminibus vel notoriis, vel pro his criminibus quae quis confessus est, vel de quibus quis convictus est, infligitur, quae carena solet appellari; et sicut est de majoribus criminibus, sic ad majores praelatos ecclesiae pertinet hanc infligere“. Alanus ab Insulis, Poenitentiale. Często też wierni sami, z własnej woli, kareny sobie nakładali; inne były ustawami klasztornemi nakazane. Ztąd św. Piotr Damiani mówi (Epistolar. l. 2 ep. 7): „Praeter illas quadragesimas, quae a Patribus institutae sunt (t. j. oprócz postu wielkiego i innych zakonnych kwadragezym)... alias occulte carinas celebrat.“ Niekiedy jednakże karena bierze się za kwadragezymę (Joannes de Janua, v. de Balbis, ok. r. 1286 żyjący, ap. Du Cange, Glossarium, ed. Henschel, v. Carena). 3. Carena, lub Quadragena, odpust (ob.) dni 40 (Bulla Urbani II ap. Baronium, Annal. eccl. an. 1093 n. 16). Ob. Du Cange 1. c. X. W. K.