Encyklopedja Kościelna/Caussin Mikołaj
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom III) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1874 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Caussin (Caussinus) Mikołaj, jezuita, ur. w Troys, w Szampanji, 1583 r., uczony teolog, kaznodzieja nadworny i spowiednik Ludwika XIII. Żył on na dworze królewskim wtedy, gdy kard. Richelieu był samowładnym. Caussin odradzał królowi to, do czego go Richelieu wciągał (jak np. przymierze z protestanckimi książętami przeciw Austrji). Z tego powodu został ze dworu oddalony (1638). Um. w Paryżu 1651 r. Biegłym był w języku hebr. i grec. Najsławniejszém z jego dzieł jest: Dwór święty (La cour sainte ou institution chrétienne des grands, avec les exemples do ceux qui dans les cours ont fleury en saincteté, Paris 1627, ib. 1629 2 v.), używający wielkiej wziętości, jak tego dowodzą liczne druki oryginału i przekładów w językach: niemiec., hiszp., włosk., angiel. Przedrukowywane były też z niego niektóre części, jak np. La vie, les amours, le procés et la mort de Marie Stuart, Paris 1792. To samo p. t. L’ histoire de Marie Stuart redigée sur des piéces originaux (Paris 1795 2 vol. 180; wydawca udaje to za przedruk nadzwyczaj rzadkiego dzieła, drukowanego niby r. 1597 p. t. Le combat de toutes passions représente en vif en l’histoire de la reine Marie Stuart) i L’empire de la raison sur les passions, ou l’hist. de M. St. Inne dzieła C’a są: Thesaurus graecae poëseos (Paris 1612); Electorum symbolorum et parabolarum historicar. syntagmata, ex Horo, Clemente, Epiphanio et aliis (v. Polyhistor symbolicus), Paris 1618 (to samo p. t. De symbolica Aegyptiorum sapientia, in qua symbola, parabolae, historiae, selectae, quae ad omnem emblematum, aenigmatum hieroglyphicorum cognitionem, viam praestant, Colon. Agr. 1623); Dziennik chrześcjański (Diaire chrétien, ou éxércices journalières des chretiens, Paris 1628 12-o); Traktat o kierownictwie duchowném (Traité de la conduite spirituelle, Paris 1637); Angelus pacis ad principes christianos (odezwa zachęcająca do zgody), Paris 1650; w wyd. Bonon. 1652 dodane są C’a Observationes, quibus astrologia judiciaria exagitatur Domus Dei in qua de mirabilibus coeli totaq. astrologia et vita coelesti disse; ritur, Paris 1650 f.; Regnum Dei, s. dissertationes ad libros Regum, in quibus totius Aulae Sanctae compendium continetur, Paris 1650 f., i inne. Przeciw paszkwilowi jansenistów: La théologie morale des jésuites, Caussin odpowiedział w Response au libelle intitulé La theol. mor. d. jesuites, Paris 1644. Ob. Une vocation et une disgrace á la cour de Louis XIII, par le P. Ch. Daniel, Paris 1861 (odbitka z Etudes de théologie, publ. par les PP. Ch. Daniel et Gagarin, Paris 1861 s. 353....). Cf. De Backer, Biblioth. X. W. K.
