Encyklopedja Kościelna/Ceremonjarz

<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom III)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1874
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Ceremonjarz, z łacińskiego ceremoniarius, albo magister caeremoniarum. Wedle przepisów Caeremoniale Episcopor. (l. I c. V.), biskup powinien wybrać jednego przynajmniej z grona swych kapłanów, przystojnego ciałem, a bardziej jeszcze nauką i obyczajami, biegłego w prawie kanoniczném, teologji, a zwłaszcza w liturgice, i znawcę sztuk pięknych, i takiego to właśnie ceremonjarzem w swym katedralnym kościele postanowić. Do niego należy doglądać, aby ceremonje szły należycie, pouczać i wprawiać kler niższy do spełniania czynności swoich dokładnie, dopilnować, aby ołtarze przyzwoicie były ustrojone, na większe zwłaszcza uroczystości, a szaty i sprzęty kościelne zawsze czyste i całe. Jeśli potrzeba, ma nietylko kleryków, ale i celebransa samego pouczyć, szczególnie w obrzędach rzadko się praktykujących, aby bez błędu, pewno i z powagą wszyscy powierzone sobie zajęcia spełniali. Każdy też podczas celebry na jego rozkazy zważać i słuchać ich winien. Przy czynnościach swoich komżą czystą przyodziany, idzie z zakrystji pierwszy, innych za sobą prowadząc. Na procesjach dogląda porządku: nawet nad chórem, gdzie kler zasiada, i nad kościołem, gdzie lud zebrany, czujność się jego rozciąga. W mniej uroczystych, czyli nie biskupich celebrach, najczęściej jednemu ze starszych kleryków urząd ten powierzany bywa. O ceremoniarzu szczegółowe wiadomości obejmuje Ceremonjał biskupi w miejscu cytowaném, a jeszcze dokładniej SRC. w różnych dekretach, które znaleść można w Indeksie Gardelliniego, edyc. 3 t. IV 322, mianowicie zaś dekr. pod n. 4023 i 4028. W kościele greckim obowiązek ceremoniarza spełniał akolita, zwany deputatus; później djakon z nawą rememoratorius — przypominający, suggestor — podpowiadający, lub Admonitor, upominający. X. S. J.