Encyklopedja Kościelna/Franc Jan Jerzy de Pompignan
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom V) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1874 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Franc Jan Jerzy de Pompignan, ur. 22 Lut. 1715 w Montauban, r. 1743 został bpem w Puy, 1774 arcbpem w Vienne, um. 30 Gr. 1790 r. w Paryżu. Służył Kościołowi gorliwie, budując wszystkich cnotą swoją i nauką. Pod koniec wszakże życia, wbrew swoim zasadom, na śliską wszedł drogę. Chciał jakąś rolę odegrać w Zgromadzeniu narodowém na początku wielkiej rewolucji francuzkiej. „Zbyt dobry, mówi o nim ksiądz Barruel, aby podejrzywał, dokąd dążą ci, którzy nadużywali jego słabości, dał się prowadzić tej partji, która zrobiła go prezydentem zgromadzenia na 15 dni i na minutę ministrem. Był on na dworze człowiekiem uczciwym, który mówi swoje zdanie, ale bez siłu i energji poprzestaje na jękach i płaczu, gdy widzi, że przemagają zgubne dla Kościoła zamysły. Był on jednym z tych ludzi, którzy z obawy hałasu nie śmieją ostrzegać, gdy nieprzyjaciel jest już u drzwi, którzy nawet stają pod jego chorągwią, tém się zasłaniając, że razem z nim idąc przeszkadzać mu będą robić więcej jeszcze złego. Kosztowało go to łez wiele, jakie wszakże wylewał tylko przed przyjaciółmi i to w największym sekrecie. Obawiał się, aby u jakobinów nie dowiedziano się, iż płakał nad nieszczęściami Kościoła. Przyjął on tak zwaną cywilną konstytucję duchowieństwa, a gdy Papież napisał doń, co rozumieć należy o tej konstytucji, list papiezki schował, a pewnie i zniszczył, bo go po śmierci w papierach jego nie znaleziono. Strach tłumaczy wiele, ale sam też potrzebuje tłumaczenia, przedawszystkiém w kapłanie.“ Napisał: Questions diverses sur l’incrédulité, praca ta o niedowiarstwie, choć miejscami zbyt rozwlekła, wszakże bardzo była ceniona i kilkakrotnie wydawana; L’incredulité convaincue par les prophéties, Paris 1759, 3 t. in-12; La réligion vengée de l’incredulité par l’incredulité elle-même, Paris 1772; F. zbija tu niedowiarków własnemi ich sprzecznościami i absurdami ich systematów; La dévotion réconciliée avec l’ésprit, 1704, gdzie wykazuje, jak pobożność zgadza się z nauką, z literaturą i z różnemi formami życia społeczeńskiego; La véritable usage de l’autorité séculière dans les matières qui concernent la religion, Avignon 1782, gdzie dokładnie określa granice, rozdzielające władzę duchowną od świeckiej. Cf. Feller, Biogr, universelle. N.
