Encyklopedja Kościelna/Franciszek I cesarz niemiecki
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom V) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1874 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Franciszek I, cesarz niemiecki. Gdy artykuł Marja Teresa wyświeca nam dostatecznie położenie Austrji i jej politykę w tej epoce, a Franciszek I mało w ogóle zajmował się rządami, ograniczymy się do krótkiego rysu jego osobistego charakteru. Franciszek lotaryngski, w. ks. Toskanji, ur. 1708 r. Mając lat 13, wysłany do Wiednia, chował się razem z Marją Teresą, mającą zaledwo wówczas 4 lata wieku. R. 1736 pojął ją za małżonkę. Gdy Lotaryngja odpadła do Francji, jako kompensatę dostał Franciszek księstwo Florenckie. Po nagłym zgonie Karola VII bawarskiego, dostała mu się korona cesarska 1754 r. F. odznaczał się męzką urodą i kochał czule małżonkę. Wychowany po francuzku, używając ciągle francuzkiego języka i francuzkiej grzeczności, złagodził wiele surowych zwyczajów domu austrjackiego. Miły, przystępny, dowcipny, mało mieszał się do rządów. Wszakże niezaszczytną to jest dla syna jego Józefa II rzeczą, że ojca swego nazywał próżniakiem, otoczonym pochlebcami. F. znał się dobrze na finansach: odkrył i usunął wiele nadużyć w tej gałęzi administracji krajowej. Zamiłowanie w tego rodzaju zajęciach posunął aż do tego stopnia, iż, jako prywatny człowiek, zajmował się dostawą liwerunku dla armji, a podczas wojny siedmioletniej sprzedawał królowi pruskiemu mąkę i siano. Stosunki handlowe prowadził z całą Europą. Miał także upodobanie w alchemji. Um. 18 Sierp. 1765 r., tknięty apopleksją, w Tyrolu, gdzie zjechał, aby być obecnym na uroczystościach weselnych drugiego swego syna Leopolda II, zaślubiającego infantkę hiszpańską Marię Ludwikę. Marja Teresa bardzo opłakiwała zgon męża.
