Encyklopedyja powszechna (1859)/Abraham a Sancta Clara
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Abraham a Sancta Clara |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Artykuł w Wikipedii
| |
Abraham a Sancta Clara, sławny kaznodzieja, nazywał się właściwie Ulrych Megerle, urodził się we wsi Krahenheimstetten, w Szwabii (dziś w Badeńskiem) r. 1642. W r. 1662 wstąpił do zakonu Augustyjanów bosych, odznaczył się wielkiem krasomówstwem; r. 1669 powołany na kaznodzieję nadwornego do Wiednia, umarł r. 1709, powszechnie lubiony. Wymowa jego celowała dowcipem i niewyczerpaną twórczością pomysłów; bogaty w porównania i grę słów, ubiegał się więcej za uderzającem wrażeniem, niżeli za pięknością; nie wystrzegał się nawet trywijalności, gdy mniemał że tem sprawi mocny effekt. Zkąd kazania jego mają szczególną barwę, prawie arlekińską; ale pokrywa ona mnogość głębokich myśli, psychologicznych postrzeżeń i śmiałych a potężnych prawd. Niemiłosiernie chłostał występki, zwłaszcza możnych. Pod względem piękności form i ogłady, Abraham zostaje w największej sprzeczności z wytwornemi kaznodziejami francuzkimi spółczesnymi i z duchem służalstwa wieku Ludwika XIV. Charakter jego kazań odbija się i w innych jego pismach, pod dziwacznemi tytułami: np. Judas der Erzschelm, romans satyryczno-religijny, Heilsame Gemisch-Gemasch, Huy und Pfuy der Welt. W zakonie swoim otrzymał godność prowincyjała r. 1689; znajdując się na kapitule generalnej w Rzymie, liczne miewał kazania. Podczas morowego powietrza r. 1679, odważnie nawiedzał zarażonych. Dzieła jego wielokrotnie były drukowane. L. R.
