Encyklopedyja powszechna (1859)/Achałcyk
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Achałcyk |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Achałcyk, (po turecku Achiska, w języku gruzyjskim znaczy nowa forteca); miasto powiatowe gubernii kutajskiej, z fortecą 3-go rzędu: leży na lewym brzegu rzeki Poschowy czyli Achałcyk-czaj, o 6 wiorst od ujścia jej do rzeki Kury, 204 wiorst na zachód od Tyflisu. Niegdyś był miastem królestwa armeńskiego; potem przeszedł pod panowanie cesarzów bizantyńskich, i nakoniec zawojowany przez królów Georgii czyli gruzyjskich. Za Amurata III, w 1508 r. Turcy opanowali prowincyję Achałcyku, następnie zawojowali ją Persowie; za Amurata IV w 1635 i 1637 roku wódz turecki Hassan-Pasza odzyskał ją dla Porty. Achałcyk przyłączony do Rossyi w 1829 roku, na mocy pokoju adryjanopolskiego, liczył dawniej 5,000 domów i 50,000 mieszkańców. Potem ze starego miasta pozostały tylko ruiny, a na prawym brzegu Poschowy założone nowe miasto, w którém liczy się do 13,000 mieszkańców. Prawie wszyscy przesiedleni tam z Erzerum, są rzemieślnikami. W r. 1840 Achałcyk, dotąd miasto naczelne paszalika tegoż nazwiska, zamieniono na miasto powiatowe nowo-utworzonej gubernii gruzyjsko-imeretyńskiej, a w 1846 r., według nowego podziału kraju zakaukazkiego, przyłączony do gubernii kutajskiej. Przez tutejszą komorę celną corocznie wychodzi towarów na summę blisko 40,000 rubli; przywóz wynosi do 220,000 rubli. — Pod względem wojenno-historycznym Achałcyk pamiętny jest niepomyślną wyprawą generała Tormasowa r. 1810, tudzież zdobyciem go przez hr. Paskiewicza Erywańskiego r. 1828, po poddaniu się 4,000 Turków. W r. 1829 dziewięć kompanij piechoty i secina kozaków, wytrzymały tu napad znacznych sił tureckich pod dowództwem Achmeta-beka-Adżarskiego, do nadejścia posiłków z Gory.
