Encyklopedyja powszechna (1859)/Acidimetryja

<<< Dane tekstu >>>
Autor Teofil Cichocki
Tytuł Encyklopedyja powszechna
Tom Tom I
Rozdział Acidimetryja
Wydawca S. Orgelbrand
Data wyd. 1859
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Acidimetryja. Rozmaite fabrykacyje nawet nie chemiczne, lecz czysto mechaniczne, zużywają często bardzo znaczne ilości kwasów tak mineralnych, jako też organicznych. Kwasy stały się przedmiotem handlu, a zatem jak wszystkie artykuły handlowe mają wartość zmienną, niestałą, zależącą od ilości kwasu znajdującego się w danej cieczy kwaśnej; dla tego, potrzeba było wynaleźć łatwe do wykonania sposoby dochodzenia ich rzeczywistej wartości, które ogólném mianem acidimetryi oznaczono. Dawniej do próbowania kwasów używano areometrów (ob.), ale te chociażby najdokładniejsze, nie wykryją zafałszowania ciałami obcemi rozpuszczonemi w płynie, które mu nadają większy c. g. Później podano mniej lub więcej łatwe chemiczne sposoby dochodzenia; te jednak obecnie wyszły prawie z użycia, i dziś acidimetryja stanowi jedną z gałęzi analizy objętościowej (ob.); ponieważ w niej do oznaczenia wartości kwasów, zwykle używa się roztworów mianowanych alkalijów (ob.). Mohr do wszystkich kwasów używa jednego roztworu sody gryzącej, który nazywa roztworem normalnym, i do mocy jego zastosowywa ilości kwasów, które do próby odważyć należy. Otto do dochodzenia mocy octu, używa roztworu amonijaku, tudzież bardzo prostego narzędzia, zwanego acetometrem, które stanowi rurka szklanna stosownie podzielona (ob. acetometr). Dochodzenie w acidimetrji polega na wykryciu ilości roztworu alkalicznego potrzebnej do zobojętnienia kwasu. W tym celu do stosownej ilości kwasu dodaje się nieco wyciągu lakmusowego (ob.), a następnie czy to za pomocą buretki, czy wprost do acetometru Ottona dodaje się cieczy alkalicznej, dopóki kolor roztworu z czerwonego nie stanie się błękitnym, czyli dopóki kwas zupełnie zobojętnionym nie zostanie. Znalazłszy tym sposobem liczbę cent. sześć. ługu alkalicznego, ponieważ wiemy jego nasycalność, łatwo potrafimy obliczyć rzeczywistą ilość kwasu, znajdującą się w próbie wziętej do dochodzenia. W acetometrze Ottona podział-ka jest tak urządzoną, że bez żadnego obliczania, wprost wyczytujemy z niej procenta kwasu octowego znajdującego się w próbowanym occie. T. C.


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Teofil Cichocki.