Encyklopedyja powszechna (1859)/Adagio
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Adagio |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Artykuł w Wikipedii
| |
Adagio, z włoskiego: powoli, zwolna; jest jednym z głównych ruchów (tempów) muzycznych, i trzyma środek pomiędzy Largo albo Grave i Andante (ob). W większych instrumentalnej lub pokojowej muzyki dziełach, jak symfonija, sonata, koncert, kwartet i t. d., oznaczają ruchem tym drugi lub trzeci ustęp, a to dla przeciwieństwa z szybkim lub burzliwym ruchem ustępów poprzedzających lub następujących. Adagio winno być napisane w rozmiarze taktu szerokim, uroczystym, by tym sposobem dać miejsce, już to śpiewnie prowadzonej kantylenie, już żywo na jej tle rozwijającej się figuracyi; żywszy bowiem taki ruch w towarzyszących śpiewowi figurach, chroni od monotonii powolnie kroczącego motywu. Z czuciem i smakiem wykonane Adagio, najpewniejszą daje miarę wykształcenia artystycznego wykonawcy; wrażenie tu bowiem zależy od dobrego zrozumienia kantyleny w najmniejszych jej frazach, więc od stopniowego podnoszenia i zniżania głosu, od deklamacyi i cieniowania, wreszcie od okrągłego wyrobionego tonu i t. p. zewnętrznych przyczyn. Najpiękniejsze adagia znajdujemy w dawniejszych dziełach, np. Haydna, Mozarta i Beetkovena, jakkolwiek różne one są wedle indywidualnych usposobień tych mistrzów; obok tych wspominamy imiona Spohra, Webera, Onslowa i Chopina. W ogóle nowocześni kompozytorowie szczęśliwsi są w ustępach prędkiego ruchu. O. K.
