Encyklopedyja powszechna (1859)/Adelajda (święta)
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Adelajda (święta) |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Artykuł w Wikipedii
| |
Adelajda (święta), córka Rudolfa II króla Burgundyi, urodziła się roku 931. Poślubiona rokiem starszemu od siebie 17-to letniemu Lotaryjuszowi, królowi Włoch, po trzech leciech pożycia straciła męża, którego zgon przypisywano otruciu przez Berengaryjusza, księcia Jvree, kuszącego się o panowanie, nad Włochami. Koronowawszy się na króla, chciał aby Adelajda oddała rękę, także koronowanemu synowi jego Adalbertowi: lecz gdy odmówiła, Berengaryjusz uwięził ją w zamku Garda, nad jeziorem tegoż nazwiska. Przy pomocy wiernego kapelana swego Marcina, uciekła ztąd młoda wdowa, przebrana ze służącą w szaty męzkie. Kryjąc się czas niejaki w lasach i jaskiniach przed pogonią Adalberta: znalazła wreszcie schronienie w Canossa, warownym zamku hrabiego Azzon’a. Ztąd prosiła o opiekę Ottona I cesarza. Agapit II papież prosił go także, aby wyzwolił Adelajdę i Włochy z rąk Berengaryjusza. Wysłał Otton syna swego Landolfa do Włoch z wojskiem, i sam wkrótce tu przybył, a w r. 951, po ucieczce Berengaryjusza, zaślubił piękną Adelajdę, w r. 962 był koronowany na króla Włoch przez Jana XII papieża. Adelajda, po upadku Berengaryjusza, wzięła dwie córki swego wroga na wychowanie i była dla nich matką. Szczególne miała poważanie dla ś. Adalberta, pierwszego arcybiskupa magdeburgskiego, czynny wzięła udział w jego missyjach na wyspie Rugii i między Słowianami, należącymi do jego metropolii. Po śmierci Ottona I r. 973, nastąpił na tron syn jego Otton II i szczęśliwym był, dopóki zostawał pod wpływem pobożnej swej matki; ale druga jego żona Teofanija, córka cesarza Greckiego, poróżniła go z Adelajdą, tak dalece że ją wygnał z dworu, pod pozorem iż marnotrawi pieniądze na jałmużny i zbogacanie klasztorów. Musiała więc szukać przytułku we Włoszech, a później u brata swego Konrada króla Burgundyi. W parę lat później nastąpiło pojednanie się matki z synem. Po jego śmierci w r. 983 a Teofanii r. 991, regencyja i opieka nad małoletnim wnukiem Ottonem III, przeszła w ręce Adelajdy. Umarła 16 Grudnia 999 roku w Seltz, o mil 3 od Strasburga. Część jej relikwij zachowuje się w skarbcu Hannowerskim. Pobożnością, cnotami i cudami, zyskała imię Świętej: żywot jej opisał ś. Odilon, opat w Cluny. Breitenbauch wydał po niemiecku historyję jej życia, w Lipsku 1788 r. L. R.
