Encyklopedyja powszechna (1859)/Alabaster
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Alabaster |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Alabaster, różne gatunki tego minerału znane są w sztukach: alabaster gipsowy i alabaster wapienny. Pierwszy, alabaster właściwy, jest siarczanem wapna, czyli gipsem ziarnistym, cukrowatym, podobnym z budowy do marmuru posągowego i odróżniającym się z pozoru tylko silnem przeświecaniem, właściwém alabastrowi. Kolor zwykły alabastru jest biały, śnieżysty, niektóre odmiany są cokolwiek szarawe, żółtawe lub różowe. Bardzo miękki, daje się rysować paznogciein, a krajać i obrabiać nożem, bez użycia dłuta. Z tego względu, we Włoszech, gdzie obfite kopalnie alabastru się znajdują, jak np. w Volterra w Toskanii, wyrabiają z niego mnóstwo posążków, urn, podstaw do zegarków, których tyle wszędzie widzimy dla niskiej ich ceny. Wyrabiają też z niego perły fałszywe. Alabaster znajduje się także w Krakowskiém, Sandomierskiem, Galicyi i na Podolu; mniej on piękny jak włoski, służył przecież na wyroby rzeźbiarskie, których dość wiele napotyka się po kościołach polskich. Drugi gatunek jest alabaster wapienny, czyli alabaster tak zwany starożytny (antico); jest to węglan wapna włóknisty, przedstawiający rozmaicie zabarwione pasy, twardszy bez porównania od alabastru zwykłego, a przez to trwalszy, piękniej polerować się dający, staranniej obrabiany w wyrobach i znacznie droższy. K. J.
