Encyklopedyja powszechna (1859)/Albi, miasto
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
Tom | Tom I |
Rozdział | Albi, miasto |
Wydawca | S. Orgelbrand |
Data wyd. | 1859 |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
Albi, miasto dawniej Langwedocyi, obecnie stolica francuzkiego departamentu Tarn, nad rzeką Tarn, liczące około 15,000 mieszkańców. Jest ono siedliskiem arcybiskupa i posiada trybunały I instancyi i handlowy, akademije, gimnazyjum, szkołę normalną, biblijotekę publiczną z 14,000 tomów, muzeum i gabinet historyi naturalnej. Przemysł miejscowy dostarcza szczególniej sukna, kołder wełnianych, przędzy bawełnianej, papieru i t. p. Dosyć rozgałęziony jest handel zbożem, winem, wyrobami złotniczemi, suszonemi owocami, szafranem i t. d. Chociaż w ogólności bardzo źle zabudowane, Albi posiada jednak kilka gmachów godnych uwagi; katedra zwłaszcza gotycka, ozdobiona wewnątrz freskami Jana z Udine, jest arcydziełem gustu i śmiałości w architekturze. Wymienić dalej należy: pałac prefektury, dawniej mieszkanie książąt albigeńskich, wspaniały szpital miejski, most przez rzekę Taran i wodotrysk w Verdusse. Miasto Albi było kiedyś stolicą kraju Albigeois, rządzonego aż do połowy XIII stulecia przez udzielnych wice-hrabiów, z których ostatnim był Raymond-Roger. Pod Ludwikiem XIII Richelieu opanował to miasto, liczące wtedy wielu protestantów; pod Ludwikiem XIV zaś odwołanie edyktu nanteńskiego zmusiło część jego mieszkańców do opuszczenia ziemi francuzkiej. Odbyto tu dwa koncylija, jedno r. 1176, na którem potępiono Albigensów (ob.), drugie r. 1254. Albi jest miastem rodzinnem nieszczęśliwego żeglarza La Peyrouse(ob.),któremu wystawiono tu r. 1844 posąg bronzowy na jednym z głównych placów publicznych.