Encyklopedyja powszechna (1859)/Alençon
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
Tom | Tom I |
Rozdział | Alençon |
Wydawca | S. Orgelbrand |
Data wyd. | 1859 |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
Alençon, stolica francuzkiego departamentu Orne, nad rzeką Sarthe, licząca 15,000 mieszkańców, posiada trybunał cywilny i handlowy, rade generalną rękodzieł, szkołę normalną, bank departamentalny i t. p. Kościół katedralny zbudowany jest w stylu gotyckim, z okazałym portykiem i pięknemi na szkle malowidłami. Przemysł wydaje szczególniej płótno, cienkie tkaniny wełniane, wyroby szmuklerskie i haftarskie. Rozległa niegdyś fabrykacyja koronek znacznie dziś podupadła; podobnież zaniedbónem jest szlifowanie tak zwanych dyjamentów alensońskich, rodzaju kryształów kwarcowych, napotykanych w okolicach miasta.— Dawni książęta d’ Alencon byli gałęzią królewskiego domu Valois i pochodzili od Karola de Valois, który roku 1346 poległ w bitwie pod Grecy. Wnuk Karola, Jan I, stronnik Armagnac'ów, stracił życie roku 1415 pod Azincourt. Następca jego, Jan II, był podobnież przeciwnikiem dworu i został z tego powodu dwukrotnie na śmierć skazanym, lecz ułaskawionym. Syn Jana II, Rene, ściągnął również na siebie podejrzenie Ludwika XI, który roku 1481 w Chinon trzymał go przez trzy miesiące zamkniętegu w klatce żelaznej; Karol VIII atoli powrócił mu godność i majątek. Syn Rene’go, Karol IV (ur. 1498), ożeniony był z siostrą króla Franciszka I. W bitwie pod Pawiją dowodził on lewem skrzydłem armii francuzkiej, lecz zamiast poprzeć króla w chwili stanowczej, umknął z częścią wojska, tak iż opinija powszechna jemu głównie przypisywała przegraną i ujęcie w niewolę Franciszka I. Ze śmiercią jego (20 Kwietnia 1525) wygasł starożytny dom książąt d Alençon. Karol IX oddał później to księztwo młodszemu bratu swemu, księciu andegaweńskiemu; Ludwik XIV obdarzył niém roku 1710 wnuka swego, księcia Berri, a Ludwik XVI roku 1774 najstarszego brata swego, hrabiego Prowancyi.