Encyklopedyja powszechna (1859)/Alexander III
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Alexander III |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Alexander III, poprzednio kardynał Orlando Ranuccio, nastąpił po Adryjanie IV, r. 1159. Chociaż jego elekcyja odbyła się kanonicznie, niechętni mu trzej kardynałowie, wybrali jednego z pomiędzy siebie Oktawijana, papieżem, który przybrał imię Wiktora III. Ten anty papież uwięził Alexandra; ale gdy lud zbuntował się na jego stronę, sprawa wytoczyła się przed sąd Fryderyka Rudobrodego czyli Barbarossy, który wezwał obu spółzawodników na sobór do Pawii. Wiktor uzyskał tam potwierdzenie wyboru swego, jakkolwiek przeciwnym był prawu, rzucił klątwę na nieobecnego Alexandra i niedługo potem umarł. Ale schizma nie zakończyła się z jego śmiercią: zastąpił go Guido kremończyk, pod imieniem Paschalisa III. Alexander, wyjechawszy do Francyi, zwykłego przytułku papieżów prześladowanych, odbył sobór w Tours przeciw Albigensom i odwołany został do Rzymu. Fryderyk zdobył część tego miasta, poraziwszy w bitwie Rzymian; ale gdy choroba zmusiła go do odwrotu, papież rzucił na niego powtórną klątwę na soborze lateraneńskim r. 1168. Alexander nie mogąc usadowić się w Rzymie, przeniósł się do Benewentu, dokąd Emmanuel, cesarz konstantynopolitański, wyprawił posłów r. 1170, obiecując zjednoczyć Kościół grecki z łacińskim, jeżeli on zgodzi się połączyć państwo rzymskie z greckiem, pod jednym monarchą. Papież odpowiedział, że nie jest mocen złączyć tego, co jego poprzednicy stanowczo rozdzielili. Po śmierci, niedługo potem, anty papieża Paschalisa, zajął jego miejsce Jan, opat sturmeński, pod imieniem Kalixta III. Nareszcie po bitwie pod Legnano, w której Lombardowie zwyciężyli Fryderyka, pokój zawarty został w Wenecyi, podczas osobistego widzenia się Alexandra z cesarzem. Fryderyk ucałował nogi papieża i konia mu trzymał. Alexander odniósł także zwycięztwo nad Henrykiem II, królem angielskim, który nie wprzód otrzymał rozgrzeszenie za zabójstwo arcybiskupa Tomasza Becketa, jak po uznaniu władzy papiezkiej i swobód Kościoła. Za powrotem do Rzymu, umarł Alexander 27 Sierpnia 1181 r., po 22 latach rządzenia Kościołem, i przemożeniu trzech anty papieżów. Alexander w r. 1180 zatwierdził ustawy zjazdu Łęczyckiego, za Kazimierza Sprawiedliwego uchwalone, i pisał list do Kazimierza, chwaląc jego pobożność. Nastąpił po nim na papieztwo Lucyjusz III. Reuter Herman wydał po niemiecku historyję Alexandra III i jego wieku: Alexander III und seine Zeit (Berlin, 1845). L. R.
