Encyklopedyja powszechna (1859)/Almagest
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
Tom | Tom I |
Rozdział | Almagest |
Wydawca | S. Orgelbrand |
Data wyd. | 1859 |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
Almagest (z arabskiego al i greckiego magistos największy, największe dzieło). Znakomite dzieło o astronomii Klaudyjusza Ptolemeusza filozofa szkoły alexandryjskiej, napisane około 140 roku po Chrystusie, a w XIII wieku z rozkazu cesarza Fryderyka II, wytłómaczone z arabskiego języka na łaciński p. t. Almagesti seu magnae compositionis opus. Z języka greckiego na francuzki Alma-gest przełożył ksiądz Halma, a Delamore uczonemi dodatkami opatrzył. Jest to najdawniejsze dzieło o astronomii, zawierające w sobie wszystkie prace, spostrzeżenia i teoryje poprzedników Ptolemeusza, tudzież jego własne badania. Składa się z ksiąg 13: księga pierwsza zawiera wykład systematu świata według Ptolemeusza, oparty na świadectwie zmysłów; druga mówi o sferze pochyłej; w księdze trzeciej zawierają się poszukiwania dla oznaczenia istotnej długości roku; księga czwarta, piąta i szósta zawierają wykład rozmaitych biegów księżyca; w księdze szóstej znajduje się dokładne opisanie zaćmień; w księdze siódmej i ósmej są opisane gwiazdy. Ostatnie pięć ksiąg mówią o biegu planet, o ich powrocie peryjodycznem, a nawet o sposobach oznaczania ich odległości od słońca. Tytuł Almagest, nosi jeszcze dzieło Abul-Wefy (ob.).