Encyklopedyja powszechna (1859)/Amalgamat
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Amalgamat |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Amalgamat, rodzimy związek srebra z rtęcią, stanowiący minerał pięknego srebrzystego koloru, z połyskiem metalicznym. Przedstawia się on w dwunastościanach rombowych, w massach ziarnistych i blaszkach; w tym ostatnim razie, wyścieła małe szpary. Rysuje gips, twardość ma 2,5. C. g. 12,119: pod dmuchawką rtęć się ulatnia, a kulka metaliczna pozostaje; podobnież zachowuje się na węglach żarzących. W kwasie azotnym łatwo rozpuszczalny. Wedle rozbiorów Klaprotha odpowiada wzorowi AgHg, wedle zaś Mayera i Cordier, AgHg., pierwszy zawiera 26,5, drugi 35% srebra. W pierwszym razie kryształy są świetnego blasku i należycie wykończone, w drugim kąty ich i krawędzie są zaokrąglone i czasami pokryte kuleczkami rtęci. Możnaby go dla blasku wziąść za srebro rodzime, ale jest kruchy, gdy przeciwnie srebro kuć się daje. Znajduje się z rtęcią rodzimą i cynobrem w Landsberg, Stahlberg i Mörsfeld w Bawaryi reńskiej, w Szlana w Węgrzech, w Almaden w Hiszpanii, w Sala w Szwecyi i w Allemont we Francyi. W rudach platynowych z Kolumbii, Schneider odkrył amalgamat złota, w postaci ziarn kruchych, składających się z 38,39% złota, 5,00% srebra i 57,40% rtęci; coby prowadziło do wzoru (Au, Ag) Hg. Nakoniec w kopalniach Kalifornii i Australii odkryto również amalgamat złota, żółtawo-srebrzystego koloru, zwany tam złotem białém, w postaci krystalicznych igiełek. Wedle rozbiorów Smith’a wzór jego ma być Au Hg2. C. g. 15,437. K. J.
