Encyklopedyja powszechna (1859)/Amiens
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
Tom | Tom I |
Rozdział | Amiens |
Wydawca | S. Orgelbrand |
Data wyd. | 1859 |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
Amiens, stolica departamentu Somme we Francyi, miasto ufortyfikowane, liczące do 48,000 mieszkańców, posiada akademije, seminaryjum i gimnazyjum, szkołę medycyny, szkołę rzemiosł, kilka uczonych towarzystw, biblijotekę, galeryję obrazów i ogród botaniczny. Znajdujące się w tém mieście fabryki aksamitu, dywanów, wstążek i t, p. zużywają rocznie za 6 milijonów franków jedwabiu, wełny i bawełny. W Amiens urodził się Piotr pustelnik, który mową swoją pobudzał ludy do wypraw krzyżowych.— W d. 27 Marca 1802 r. Józef Bonaparte, margrabia Cornwallis, oraz pp. Azara i Schimmelpennink, podpisali w Amiens tak zwany „pokój Amieński,“ który miał załatwić wszelkie spory między Francyja, Angliją, Hiszpanija i rzecząpospolitą Batawską (Hollandyją). Na mocy tego pokoju, Anglija otrzymała wyspy Ceylon i Trinidad oraz wolny wstęp do portów przylądka Dobrej-Nadziei; Francyi przywrócono oderwane od niej kolonije; rzeczpospolita Siedmiu Wysp uznaną została przez mocarstwa; Maltę powrócono zakonowi; Hiszpanija i rzeczpospolita Batawska odebrały dawne swe posiadłości zamorskie. Do tych głównych warunków przyłączone zostały inne jeszcze, jak np., źe Francuzi opuszczą Rzym, Neapol i Elbę, źe dom Orleański wynagrodzonym będzie za poniesione straty i t. p. Do pokoju amieńskiego przystąpił także Selim, sułtan turecki, któremu mocarstwa zagwarantowały niepodległość posiadłości w Europie. Ale wszystkie te zabiegi okazały się płonnemi, gdyż traktat ten wzbudził powszechne niezadowolenie w Anglii, zwłaszcza gdy Bonaparte przygotowywać się zaczął do silnej wyprawy przeciwko wyspie San-Domingo, i zamierzył ustanowić konsulaty francuzkie we wszystkich portach irlandzkich. W takim rzeczy stanie Anglija nie chciała opuścić Egiptu i Malty, utrzymując, że Napoleon zagraża tym krajom, i zażądała nawet: aby Francyja wynagrodziła straty królowi Sardyńskiemu wygnanemu ze stałego lądu i oczyściła z wojsk swych rzeczpospolitą Batawską i Helwecką. Żądania te przesłane zostały gabinetowi paryzkiemu w kształcie ultimatum w dniu 10 Maja 1803 r., ale odrzucone przez Napoleona zmusiły Angliją do wypowiedzenia wojny, w skutek czego pokój w Amiens zawarty, zerwany został.