Encyklopedyja powszechna (1859)/Analcym
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Analcym |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Analcym, synonimy Analcym (Haüy), Zéolithe Kubicyt, Kaboit (Breit-hanpt). Minerał ten po raz pierwszy odkryły był przez Dolomieu na Cykladach; opisany przez Hauy. Nazwisko mu nadał Haüy, z greckiego analkis (bezsilny) z powodu słabej elektryczności, jaką po potarciu przedstawia. Krystalizuje w sześcian, z modyfikacyjami; wielkość kryształów rozmaita, od bardzo drobnych, do wielkości pięści, zwykle w gruppy połączonych. Twardość około 6,0. C. g. — 2,1 — 2,24. Barwy zwykle białej, wpadającej w różowawą, mięsną, połysk szklisty i perłowo-maciczny, przezroczysty, lub tylko przeświecający. Chemicznie jest to podwójny krzemian glinki i sody; wzoru: 2SiO3. 3Al2O3+2SiO3. 3NaO+6.Aq. W niektórych okazach część sody bywa zastąpiona 3—6 procentami wapna lub potażu. W rurce szklannej daje wodę, pod dmuchawką stapia się w kulkę szklistą, z kwasem solnym tworzy galaretę. Znajduje się w skałach pochodzenia ogniowego w Aussig, dolinie Fossa w Tyrolu. Vicenza, na wyspach Feroer i Cykladach, w Andreasz, Yergu i Arendalu. K. J.
