Encyklopedyja powszechna (1859)/Anemometr

<<< Dane tekstu >>>
Autor Kajetan Kraszewski
Tytuł Encyklopedyja powszechna
Tom Tom I
Rozdział Anemometr
Wydawca S. Orgelbrand
Data wyd. 1859
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Anemometr (z greckiego: anemos, wiatr; metron, miara). Narzędzie służące do mierzenia prędkości i siły wiatru. Siła wiatru mierzy się czasem potrzebnym na przebieżenie pewnej odległości, prędkość zaś siłą z jaką wiatr porusza ciało, na działanie wiatru wystawione. Wielu uczonych jak Mariotte, Huygens, Belidor, zajmowało się tym nader ważnym dla żeglarstwa przedmiotem. Mariotte rozpoczął doświadczenia swoje nad prędkością wiatru, za pomocą pióra rzuconego w powietrze, a z przestrzeni przebieżonej przez póro w pewnym czasie, oznaczał odległość przypadającą na jedność czasu, czyli prędkość wiatru; widoczną jest rzeczą o ile sposób ten jest niedokładnym; różni jak Wolf, Bregsim, Lind, Delamanon rozmaite urządzali do tego celu narzędzia; najodpowiedniejszym jest Anemometr, czyli młynek Woltmanna. Jest to chorągiewka mająca urządzony od strony wiatru młynek, któren za pomocą śruby bez końca obraca kółko zębate, szybkość obrotu tego kółka zależy od obrotu młynka, łatwo więc obrachować wiele się razy na minutę obróci, ztąd wnosi się o szybkości czyli sile wiatru. Dla dojścia stosunku między liczbą obrotów a prędkością wiatru poruszającego młynek, w dzień zupełnie spokojny, w pojeździć lub koleją żelazną przebiedz potrzeba pewną odległość, trzymając przyrząd wystawiony na działanie powietrza, a wtedy skutek będzie taki, jakiby nastąpił, gdyby narzędzie pozostawało w miejscu, a powietrze się poruszało. Łatwo oznaczyć stosunek pomiędzy liczbą obrotów kółka w jedność czasu, a odległością przebieżoną w takimże czasie, K. Kr.


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Kajetan Kraszewski.