Geopolityka (Sykulski)/Teoria potęgi powietrznej

<<< Dane tekstu >>>
Autor Leszek Sykulski
Tytuł Geopolityka
Wydawca Wydawnictwo Naukowe Grategia sp. z o.o.
Data wyd. 2014
Miejsce wyd. Częstochowa
Źródło Skany na Commons
Inne Cały tekst
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron


2.2.5 Teoria potęgi powietrznej

Aleksander Procofieff de Seversky jest uznawany za twórcę współczesnej geostrategii, która jest jedną z subdyscyplin geopolityki. Z pochodzenia był Gruzinem, służył jako oficer lotnictwa w armii rosyjskiej, od 1917 r. przebywał w Stanach Zjednoczonych. Napisał dwie ważne książki, które miały duży wpływ na politykę militarną USA w okresie zimnej wojny, jak również na rozwój geostrategii. Pierwsza została wydana w 1942 r. pt. Victory Through Air Power („Zwycięstwo dzięki potędze powietrznej”). Seversky zaleca w niej rozwój lotnictwa bombowego dalekiego zasięgu, zdolnego do rażenia celów w Japonii i w Niemczech z terytorium USA bez międzylądowań. Seversky przewidywał, że rozwój strategicznego lotnictwa znacznie zredukuje znaczenie tradycyjnych sił zbrojnych[1]. Jeszcze większe znaczenie miała jego kolejna książka, wydana osiem lat później, pt. Air Power: Key to Survival („Potęga powietrzna: klucz do przetrwania”)[2].
Oba największe mocarstwa świata weszły już wówczas w posiadanie broni jądrowej oraz środków jej przenoszenia (lotnictwo strategiczne). Seversky wyznaczył strategiczne strefy wpływów Stanów Zjednoczonych i Związku Sowieckiego, które były wynikiem wyraźnej przewagi obu krajów w powietrzu. Zastosował do tego niestandardową mapę, w centrum której znajdował się biegun północny.


Ryc. 5. Strefy dominacji powietrznej USA i ZSRS (oprac. własne).
Na mapie zaznaczone były dwa duże okręgi, odwzorowujące obszary zasięgu lotnictwa strategicznego USA i ZSRS, częściowo zachodzące na siebie. Obszar gdzie kręgi pokrywały się (Eurazja, Ameryka Północna i północno-zachodnia część Afryki), Seversky nazwał Area of Decision („Strefa Decydująca”) i miała stać się kluczowym obszarem w przyszłym konflikcie. Teorii potęgi powietrznej tej zarzucano zbyt mocne przywiązanie do aspektu techniczno-militarnego przy braku szerszego ujęcia politycznego i analizy geograficznej[3].





  1. A.P. de Seversky, Victory Through Air Power, New York 1942.
  2. A.P. de Seversky, Air Power: Key to Survival, New York 1950.
  3. Z. Lach, J. Skrzyp, Geopolityka i geostrategia…, s. 34-36; L. Sykulski, Geopolityka. Słownik…, s. 89-90.





Tekst udostępniony jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska.