Historja królów elekcyjnych/Michał Wiśniowiecki
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Historja królów elekcyjnych |
| Pochodzenie | Archiwum Wróblewieckie Zeszyt III |
| Wydawca | Karol Wild |
| Data wyd. | 1878 |
| Druk | K. Piller |
| Miejsce wyd. | Lwów |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst Cały zbiór |
| Indeks stron | |
była zgoda na Michała Wiśniowieckiego, tak nieżyczliwa rządom jego powolność. Doszedł sejm elekcji, na którym uchwalono, aby król polski nie składał odtąd korony, ani następcy za życia swego wyznaczał; ale sejm koronacji i drugi po nim z umysłu i dla utrzymania kraju w bezrządzie zerwane zostały. Prażmowski prymas uprzedził trzeci sejm rozrzuconemi po kraju ustami pełnemi przeciw królowi zarzutów, mianowicie, ze Michał wszedł w związki małżeńskie z Eleonorą siostrą Leopolda cesarza [1]. Stanął za niewinnością i powagą króla stan rycerski na sejmie, w czasie którego Olszewski podkanclerzy zbijał niesłuszne przeciwników Michała zarzuty. Znaglono prymasa do przeproszenia króla, a ci którzy by obranie jego w wątpliwość podawali, za nieprzyjaciół ojczyzny ogłoszeni. Potwierdzenie paktów Welawskich i Bydgoskich z domem Brandenburgskim wkrótce po tem zaszło, mocą których elektor 1500 ludzi na wojnę przeciw Turkom przystawił.
Nastawała bowiem turecka wojna, poprzedzona napadem Kozaków i Tatarów, których zapędy wstrzymał był przecie pomyślnie Sobieski. Ale kiedy sejm w tak widocznej ojczyzny potrzebie zerwanym został, zawsze z przyczyny prymasa i Sobieskiego przeciw królowi szlachtę pobudzających, udano się w Gołębiu do związku konfederacją nazwanego przeciwko prymasowi i przywódcy hetmanów. Prymas z imiennikami swymi za nieprzyjaciół ojczyzny poczytani, od urzędów i majątku odsądzeni, ci co przeszłe sejmy za Michała rwali, za zdrajców ojczyzny obwołani. Dla zaradzenia całości swojej prymas z Sobieskim i stronnikami swymi w Łowiczu naradzali się, kiedy za pośrednictwem Trzebickiego biskupa krakowskiego i Chrapowickiego wojewody welapskiego, stanęła między królem a przeciwnikami ugoda i pojednanie, wedle którego wszystkie wyroki konfederacji Gołębiewskiej zniszczone zostały. Na radzie wielkiej Warszawskiej, sejmem pacyfikacji nazwanej aukcję wojska do 60 tysięcy powiększono.
Tymczasem cesarz turecki wpadłszy na Ukrainę, Kamieniec opanował i dążył do Lwowa, gdzie mu się obywatele pieniężną sumą opłacili [2], zawarty już był z Turkami traktat, mocą którego Ukraina i Kamieniec przy Porcie zostać, Kozacy rządom Tureckim podlegać a Rzeczpospolita corocznie sumą 12 tysięcy czerwonych złotych opłacać się miała; ale ostatni ten warunek do skutku nie przyszedł, Sobieski bowiem nazajutrz po śmierci królewskiej Turków 60 tysięcy poraził, obóz ze wszystkimi wojennymi sprzętami zabrał i Chocimia dobył. Król zaś Michał po skończonym sejmie pacyfikacji, zjechawszy do Lwowa tamże zachorował i dniem przed zwycięstwem Sobieskiego życia dokonał [3].
- ↑
O nie tylko, p. prof. Ludwik Stomma (w: „Sławnych Polaków choroby”, Tower Press, Gdańska, 2004, str. 57) podaje, że stosowano wszelkie argumenty, w tym dotyczące seksualności, pomawiano króla m.in. o zdradzanie żony z kochankami, impotencję i homoseksualizm. Prymas Michał Prażmowski 16 marca 1672 stwierdził np., że król jest impotentem, a ponadto zdradza żonę. Na pytanie Piotra Stomy, posła na sejm z Prus: „Jak te dwie rzeczy pogodzić?”; prymas Prażmowski odpowiedział, że „romans Michała z kochanką ma charakter bierny”.
- ↑ Str. 75. [Zeszytu III „Archiwum Wróblewieckiego”] Dnia 27 sierpnia 1672 poddano Kamieniec, słabą załogą opatrzony i zaniedbany, poczem cała nawała turecko-tatarska dnia 25[-te]go września obległa Lwów i odstąpiła dopiero po złożeniu okupu w ilości 10.000 talarów, i daniu dziesięciu zakładników (gdyż nie zdołano wypłacić całych 80.000 talarów okupu). [Objaśnienie: St. Kunasiewicza.]
- ↑ Str. 75. [Zeszytu III „Archiwum Wróblewieckiego”] Dokładną wiadomość o tem znajdzie czytelnik w "St. Kunasiewicza: Przechadzkach archeologicznych po Lwowie."[,] Lwów[,] 1876. Zeszyt drugi. [Objaśnienie: St. Kunasiewicza.]
