<<< Dane tekstu >>>
Autor Teodor Tripplin
Tytuł Hygiena polska
Podtytuł Czyli Sztuka zachowania zdrowia, przedłużenia życia i uchronienia się od chorób zastosowana do użytku popularnego z szczególnym poglądem na okoliczności w naszym kraju i klimacie wpłynąć mogące na tworzenie się słabości, cierpień i chorób
Wydawca S. Orgelbrand
Data wyd. 1857
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons.
Inne Cały tom II
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Cały tekst
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Okładka lub karta tytułowa
Indeks stron
HYGIENA POLSKA
CZYLI
SZTUKA ZACHOWANIA ZDROWIA, PRZEDŁUŻENIA
ŻYCIA I UCHRONIENIA SIĘ OD CHORÓB,
ZASTOSOWANA DO UŻYTKU POPULARNEGO

Z SZCZEGÓLNYM POGLĄDEM NA OKOLICZNOŚCI W NASZYM
KRAJU I KLIMACIE WPŁYNĄĆ MOGĄCE NA TWORZENIE SIĘ
SŁABOŚCI, CIERPIEŃ I CHORÓB

PRZEZ
T. Tripplina
AUTORA PAMIĘTNIKÓW LEKARZA POLSKIEGO.
(z 16 kolorowanemi rycinami)

Nos Deum et naturam sequamur, et
ab omni quod abhorrent fugiamus.



WARSZAWA,
Nakładem i drukiem S. Orgelbranda Księgarza i Typografa.
1857.




Wolno drukować, pod warunkiem złożenia w Komitecie Cenzury, po wydrukowaniu prawem przepisanéj liczby egzemplarzy.

w Warszawie dnia 1 (13) Sierpnia 1856 roku.
p. o. Starszego Cenzora, Radca Honorowy, A. Broniewski.



TOM DRUGI
ZAWIERA:

HYGIENĘ WIEKU DOJRZAŁEGO.

HYGIENĘ NAMIĘTNOŚCI.

HYGIENĘ WIEJSKĄ.

OPIS TRUCIZN, JADÓW I ZARAZ, I ŚRODKI ZAPOBIEGAJĄCE ICH SKUTKOM.

HYGIENĘ STAROŚCI I WIEKU ZGRZYBIAŁEGO.

O DŁUGOWIECZNOŚCI LUDZKIÉJ.

O WPŁYWIE POKARMÓW NA CHARAKTER NARODOWY.

O FAŁSZOWANIU POKARMÓW.



SPIS RZECZY
ZAWARTYCH W TOMIE DRUGIM.

 
Strona.
Wiek dojrzały.
Definicya. — Czy rozum strzeże? — Zdrowie niepewne. Chorowitość. — Pożyczana czerstwość. 
 1 — 4
Główne działacze szkodzące zdrowiu ludzkiemu.
Niewstrzemięźliwość w miłości. — Równowaga zachwiana. — Rozwięzłość. — Lubieżne rozmowy. Drażnienie wyobraźni. — Sztuczne bodźce. — Sprosność kobieca 
 5 — 8
Zmazania nocne pomimowolne. — Konieczność ich. Chorobliwe polucyje. — Polucyje hemoroidalne. Hipokondryja. — Fantastycy. — Sen. — Plugawe obrazy 
 8 — 12
Zapobieganie polucyjom. — Materace. — Nękanie sił fizycznych 
 12 — 13
Szkodliwe namiętności.
A. Zawiść. — Słabość charakteru i rozumu. — Nieuznanie wyższości. — Dzieci zawistne. — Panna zawistna. — Mężczyzna zawistny. — Zawiść szkodliwa społeczeństwu. — Obraz zawistnego. — Lekarstwo na zawiść 
 13 — 18
B. Niewstrzemięźliwość. — Obżarstwo. — Łatwe sumienie. — Choroby z niewstrzemięźliwości. — Pijaństwo. — Nasz chłop. — Kartofel. — Szkodliwość pijaństwa. — Towarzystwo wstrzemięźliwości 
 18 — 24
C. Gniew. — Gniewliwy pan. — Gniewliwy urzędnik. Zimna krew. 
 24 — 26
D. Bojaźń. — Wrodzona bojaźń. — Tchórzostwo. — Dr. Gall. — Systemat szkodliwy. — Nieufność i lękliwość. — Strach. — Wpływ bojaźni na zdrowie. — Działa jak trucizna. — Bojaźń śmierci. — Wiecznobyt. — Niedowiarstwo. — Niemoralność bojaźni. — Wolność duszy. — Oswojenie. — Pogarda śmierci. — Bigoci. — Nietolerancyja. — Życie lekarza. — Epidemija. — Odwaga w lekarzu. Księża. — Junacy. — Małpowanie odwagi. 
 27 — 39
Rozbujałość uczuciowości i cierpienia urojone. — Wyobraźnia. — Uczucie życia. — Ognistość wyobraźni. — Polot duszy. — Poeta upadły. — Urojone choroby. — Nielitościwość uczuciowców. — Egzaltacyja płonna. — Czytanie lekarskich książek. — Przewidzenia. — Fantastycy. — Próżniacy Rozkiełznana wyobraźnia. — Trwoga. — Lekarstwa uniwersalne 
 39 — 45
Wysilenie umysłowe. — Literaci. — Choroby literatów. — Przedsiębiorcy literatury. — Sława. — Przedwczesne wysilenie. — Złudzenia. — Nałogowi literaci. — Urozmaicenie. — Szczere powołanie. — Osłabienie z natężenia umysłu. — Próbowanie sił. — Karciarze. 
 45 — 51
Trucizny.
Jak działają trucizny. — Podział. 
 
A. Trucizny ludzkie. — Aqua Tofana. — Jad weneryczny. — Trudność wyleczenia. — Komplikacyja kołtunowa. — Niwellator. — Zarażony. — Estetyczność zgubiona. — Dżuma, febra żółta. — Tyfus zgniły. — Szkorbut. — Świerzba. — Ospa. — Szkarlatyna. — Odra. — Cholera. — Ospa ochronna. — Odgrodzenie dzieci 
 52 — 59
B. Trucizny zwierzęce. — Wścieklizna. — Pies wściekły. Wodowstręt. — Szczekanie. — Skłonność do kąsania. — Powierzchowna postać. — Ślina psa wściekłego — Chód. — Szczęki. — Język. — Głos Trwanie wścieklizny. — Lizanie. — Człowiek pokąsany. — Intervalla lucida. — Lekarz pokąsany. — Cierpienia wściekłego człowieka. — Dr. Marochetti. — Częste nieszczęścia wścieklizny. Środki zaradcze. — Podatek na psy. — Obostrzenia. — Pomoc. — Trędownik. — Choroba karbunkułowa. — Zaraźliwość. — Człowiek karbunkułem zarażony. — Nosacizna. — Jéj zaraźliwość. Księgosusz. — Tyfus bydlęcy. — Żołądek bydlęcy — Szkodliwość mięsa bydląt na księgosusz chorujących. — Żmija. — Działanie jadu żmii. 
 59 — 79
C. Trucizny roślinne. Psinka. — Szaléj. — Paluszniczek. — Dendera. — Wilcze łyko. — Sałata jadowita. — Bobki laurowe. — Sasanka. — Żytnica. — Zimowit jesienny. — Świniawesz. — Szalej jadowity — Cykuta wodna. — Cykuta Greków. — Działanie Cykuty. — Lekarstwo. — Zjadliwe grzyby. — Muchar. — Zabójca. — Czarnopłoch. — Antydot 
 79 — 90
D, Trucizny Mineralne. — Arszenik. — Ołów. — Miédź. — Żywe srebro. — Ałun. — Antydota. 
 90 — 92
Gazy szkodliwe. — Niedokwas węgla. — Kwas węglowy. — Siarkowodor — Symptopata. — Działanie. — Ratunek. — Zamarznięcie. — Oparzenie. — Odmrożenie. 
 93 — 100
Rany złamania i wywichnięcia.
Rany. — Ratunek. — Opatrzenie. — Oczyszczenie. — Zranienie arteryi. — Scieśnienie jéj. — Bandaż. Wstrzymanie krwi. — Rany żył. — Położenie zranionego. — Przeniesienie. — Złamanie. — Zwichnięcie. — Opatrzenie. — Ratowanie utopionych — Ratowanie powieszonych. — Ratowanie dzieci nowonarodzonych nieoddychających 
 101 — 112
Starość.
Definicyja starości. — Urok starości. — Poezyja. — Cześć starcom. — Wolter o starości. 
 113 — 116
Hygiena Starości.
Rozbiór sił. — Dobry żołądek. — Umiarkowanie w jedzeniu. — Pokarm starca. — Wesołość. — Zimno. Podróże. — Nagła utrata substancyi. — Zabawy burzliwe. — Rozwiązłość. — Sknerstwo. 
 117 — 125
Główne choroby starości.
Kanał pokarmowy. — Kanał moczowy. — Cyrkulacyja. Oddychanie. — Mózg. — Mlécz pacierzowy. — Zmysły. — Kości. — Muskuły. — Skóra. — Płciowe organa 
 126 — 130
Pociecha dla starców. — Choroby od których starzec wolny 
 130 — 131
Lekarz Starców.
Mens divinior. — Wzmacniające lekarstwa. — Lekarze specyalni. — Lekarz starości. — Lekarz przyjaciel 
 131 — 134
Zgrzybiałość.
Natura Macochą. — Wyrok Boski. — Intencya natury. Śmierć niebolesna. — Rada Hygiei. — Krzepnienie. — Obojętność na śmierć. — Wzgarda starością. — Cenić życie obowiązkiem. 
 135 — 141
Wiek zgrzybiały ma swoje uroki. — Adam Kondratowicz. — Zdziecinniałość. — Śmierć w zabawie. — Pamięć przeszłości. 
 142 — 145
Sztuczne środki przedłużające życie.
Arcanum Arcanissimum. — Król Dawid. — Dr. Boerkave. — Transfuzyje krwi. — Chemik Walli. — Dr. Dworzaczek. — Dr. Marcinkowski. — Magnetyzm zwierzęcy. — Zabójczy kwas pruski 
 145 — 149
Długowieczność ludzka.
Buffon. — Prawa natury. — Człowiek powinien żyć sto lat. — Namiętności zycie skracające. — Parre — Jerkins. — Biskup Kentingern. — Jan Rowin. — Tomasz Carn. — Rilley i Sinclair o Indyjanach. — Norwegski Biskup żyjący 210 lat. — Tabaczyński Iwiwarowska. — Nawrocki. — Kondratowicz. — Gołembiowski. — Starosta Zakrzewski. — Bogoryja Skotnicki. — Ksiądz Gawełczyk. — Wójcicka. — Falkiewiczowa. — Krasnodębska. — Sarnacki. — Czajkowska. — Jabłońska. — Czarnobój. — Paschalski. — Korzeniowski. — Bracia Kurkowie. — Majewski. — Katarzyna Deszner. — Librowski. — Wintoniak. — Włyński. — Librowski. — Grzegórz B. — Sosnowski. — Mikołaj Radziwiłł. — Panna Sawicz. — Gołuchowski. — Dom starców u hrabiny Plater. — Szreński Wojewoda Mazowiecki. — Taranowska. — Szajnocha o długowieczności Polaków za Jagiełły. — Przedpotopowi ludzie. — Abraham. — Izaak i Jakób. — Józef. — Elijasz — Simeon. — Grecy — Rzymianie. — Stygnięcie ziemi. — Monarchowie. — Królowie polscy. — Papieże. — Filozofowie. — Uczeni Polscy. — Aleksander Włynski. — Stanisław Trembecki. — Ludwik Kropinski. — Stefan Ręczyński. — Marcin Bielski. — Frańciszek Karpiński. — Jan Śniadecki. — Kamieński. — Maksymilian Ossoliński. — Jan Albertrandy. — Piotr Skarga Pawęski. — Stanisław Staszyc. — Szymon Syreński. — Krzyżanowski.Birkowski. — Bentkowski. — Lekarze. — Hipokrates. — Broussonet. — Zmiany powietrza. — Klimat Polski. — Wsie i miasteczka. — Niewolnicy i podrzutki. — Pustelnicy. — Poświęcenia — Serce. — Starzenie się. — Egoizm. — Starzy Kawalerowie. — Mózg. — Serce. — Tępienie sił. — Władza myślenia. — Haller. — Prawa długowieczności. — Buffon. — Zwierzęta. — Prawo natury Koń długożyjący. — Kogut i Wróbel. — Przywiléj natury. — Natura skarb mądrości. — Żywioł duchowy. — Honor i sumienie. 
 150 — 194
Letarg czyli śmierć pozorna.
Sztywność trupa. — Zgnilizna. — Prawa o chowaniu umarłych. — Trupiarnie. — Dom przedpogrzebowy w Warszawie 
 195 — 201
O wpływie pokarmów na charakter narodowy.
Baran mięsożerny. — Wyrodek czworonożny. — Żywioły pokarmowe. — Krew bogata i uboga. — Pokarmów różnorodność. — Potrawy kwaśne. — Kwasów skuteczność. — Kuchnia francuzka. — Kuchnia romańskich ludów. — Kuchnia południowców. — Kuchnia turecka. — Kuchnia indyjska. — Kuchnia angielska. — Kuchnia amerykańska. — Kuchnia niemiecka. — Kuchnia pruska. — Kuchnia madziarska. — Kuchnia Słowaków. — Wpływ kuchni. — Kuchnia rossyjska. — Skuteczność posilnych potraw. — Kuchnia polska. — Kosmopolityzm żołądkowy. — Skutki kosmopolityzmu żołądka. — Uboga kuchnia. — Stół Pana Jezusa. — Potulność i gnusność. — Propinacyje 
 202 — 220
O fałszowaniu pokarmów.
Nauka i oszukaństwo. — Konieczność wykrycia fałszu. Sposoby fałszowania w ogólności. — Pokarmy fałszowane. — Arrow-Root. — Czekolada i Kakao. — Chleb. — Cukier. — Herbata. — Kawa. — Mleko. — Masło. — Musztarda. — Ocet. — Pieprz Piwo. — Rewalenta. — Wino. — Wódka. 
 221 — 235.



SPIS RYCIN
NALEŻĄCYCH DO TOMU II, HYGIENY POLSKIÉJ



Stron.
1. Pokrzyk lekarski (atropa belladonna) 80
2. Blekot pospolity, szaléj, lulek (hyoscyamus niger) 81
3. Naparstnik czerwony (digitalis purpurea) 81
4. Bieluń pospolity (datura strammonium) 81
5. Wilcze łyko, wawrzynek (daphne mezereum) 82
6. Sałata jadowita (lactuca virosa) 82
7. Śliwa laurowa (prunus lauro cerasus) 83
8. Sasanka zwyczajna (anemone pulsatilla) 83
9. Życica, durnica trwała (lolium temulentum) 83
10. Zimowit jesienny (colchicum autumnale) 84
11. Pietrasznik plamisty (conium maculatum) 85
12. Szaleń jadowity (cicuta virosa) 86
13. Bedłka muchar (agaricus muscarius) 88
14. Bedłka jadowita (agaricus necator) 88
15. Bedłka mierzliwa (agaricus integer) 89
16. Żmija zygzag (vipera berus) 74





Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Teodor Tripplin.