Kamienica w Długim Rynku/II
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Kamienica w Długim Rynku |
| Wydawca | Michał Glücksberg |
| Data wyd. | 1868 |
| Druk | J. Unger |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
Brzydką to jest rzeczą mówić o sobie i zaczynać opowiadanie od rachunków sumienia, ale czasem się tak złoży iż tego uniknąć niepodobna. Nie wahamy się wstrzymać łaskawych naszych czytelników (!!) wyznaniem im na ucho i pod najuroczystszém zaklęciem, że — nigdy powieści nie tworzym z własnéj fantazyi. Mocno przekonani, iż rzeczywistość tak jest bogatą, iż my się z nią mierzyć wcale nie możemy, zwykliśmy po prostu okradać Pana Boga, którego to nie zuboży, i posługiwać się tém co nam spadnie gotowém z życia. Ktoby się uskarżał na brak zasobów do powieści, ten chyba nie umiałby użyć tego niezmiernego bogactwa materyałów, które go otacza i wala się pod stopami. Na nieszczęście z tych kopalni marmurów my potém robiemy często... gruz, dużo pyłu, obłamków... a rzadko kiedy pomnikowe dzieło... Ale folgujcie państwo słabości ludzkiéj, i — przebaczcie!!
Najzręczniejszym z powieścio-pisarzy będzie — zawsze ten, który jak najmniéj... tworzy, bałamuci i kłamie; najszczęśliwszym za to kto podsłuchuje i powtarza wiernie.
Lękam się aby któś z pośpiechu, przy, uchowaj Boże, rozdrażnieniu nerwowém, lub usposobieniu żółciowém — nie wywnioskował sobie z tego że jesteśmy za... realizmem czystym i nie znamy a znać nie chcemy warunków sztuki... tworzenia... i piękności ideału! A! ideały... ideały tworzy téż i rzeczywistość, i warunki kreacyi zna ona przynajmniéj tak dobrze jak estetycy wykładający teorye piękna po uniwersytetach. Nie wszystko jest piękném w naturze... ale natura w chwilach szczęśliwych jest doprawdy tak piękną... jak nigdy nie bywa sztuka! Sztuka tylko tę znikomą chwilę... ten błysk ducha niebieski... to ukazanie się ideału... wciela, chwyta i pozwala nam dłużéj się wrażeniem jego napawać... Wierzcie mi państwo... twórczość człowieka... jest zapożyczoną od Boga... i bez pierwowzoru... ziarna piasku z atomów utworzyćby nie umiała... My się napawamy... Bożą ideą i jéj blaskiem... a jak mniéj więcéj czyste lub mętne zwierciadełka... odsyłamy to światło odbite...
