Ludowe nazwy miejscowe w powiecie Brzeskim w Galicyi/X

<<< Dane tekstu >>>
Autor Karol Mátyás
Tytuł Ludowe nazwy miejscowe w powiecie Brzeskim w Galicyi
Pochodzenie Lud. Organ Towarzystwa Ludoznawczego we Lwowie, 1895, 1896, 1897, 1903, 1904
Redaktor Antoni Kalina; Karol Potkański, Seweryn Udziela
Wydawca Towarzystwo Ludoznawcze
Data wyd. 1895-1904
Druk „Drukarnia Polska“; Drukarnia Ludowa; Drukarnia W. A. Szyjkowskiego; Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego
Miejsce wyd. Lwów; Kraków
Źródło Skany na Commons
Inne Cały tekst
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron


X. Gmina Dąbrówka morska.
A. Wieś.

Cała gmina wzięła nazwę od części wsi, liczącej 13 domów, obejmującej dwór, zwanej Dąbrówka morska.
Nazwa Dąbrówka pochodzi ztąd, że pierwsze domy zbudowano w lesie dębowym, którym, równie jak gęstą wikliną, cała ta nadwiślańska miejscowość była pokryta. W miarę rozradzania się ludności i przybywania osadników, korczowano lasy i na grunt orny przemieniano tak, że dziś widać tu tylko szerokie przestrzenie bujnych pól, użyźnianych wylewami Wisły. Powiadają starzy ludzie, „że około roku 1813 były tam jeszcze lasy a mało domów, tyle było gruntu, ile sobie kto wykorczował i obsiał. Nawet obszar dworski tyle miał gruntu, że mógł tylko 15 ludzi wyżywić“.
Przymiotnik morska“ pochodzi od głównego majątku, wsi Morsko, położone po drugim brzegu Wisły. Tak Dąbrówka, jak Morsko i Witów, położone z drugiej strony Wisły, były niegdyś własnością jednego pana. W pierwszej połowie bieżącego stulecia — podają wiekowi ludzie — był właścicielem Dąbrówki morskiej „pan Skarzejski (Skarzyński?), bardzo dobry pan i zamożny, który tu mało mieszkał; miał on drugie dobra za Krakowem nazwiskiem Laksendrowice (Aleksandrowice). Za tego dziedzica Dąbrówka była mlekiem i miodem płynąca, bo wszystkie lasy i wikla używali włościanie na paszę latem i nawet i zimą, to też do dziś dnia, którzy go pamiętają, mówią, żeby mu Pan Bóg dał królestwo niebieskie. Z tego powodu grunta Dąbrówki nie mają innej nazwy tylko lesiska i wikliska. Dawne lasy i wikla wykorczował zupełnie następny właściciel Dąbrówki śp. Karol Trzeciak między r. 1847 a 1856.

B. Części wsi.

1. Dąbrówka morska, j. w. X. A.
2. Dąbrówka duża witowska, licząca 19 domów, nazywa się dlatego, „że tam za Wisłą jest gmina Witów“.
3. Dąbrówka witowska, najmniejsza część wsi, posiadająca folwark dworski i zaledwie 3 domy włościańskie, nazwana z tego samego powodu, co poprzednia.

C. Grunta.

1. Doły nad Wisłą, pole o przestrzeni około 8 morgów, położone niżej za wałem regulacyjnym nad samą Wisłą.
2. Lesiska i
3. Wikliska, pola gminne o przestrzeni do 110 morgów, powstałe z wykorczowanych lasów i wikli (j. w. X. A.).
4. Ulassy, pole o przestrzeni około 4 morgów, było niegdyś naprzód wykorczowane pod lasem czyli u lasu. Obecnie wszystko wykorczowane, niema lasów dawnych ani śladu, prócz małego kawałka na obszarze dworskim obejmującego 2 do 4 morgów.


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Karol Mátyás.