Piec, przyrząd, zrobiony z kafli i gliny, a. z cegły i gliny a. z żelaza, do ogrzewania mieszkań a. do gotowania strawy (fig.); p. pokojowy, p. kuchenny, p. hutniczy (fig.): p. gazowy = do wyrabiania gazu oświetlającego; p. ceglarski = do wypalania cegieł; p. porcelanowy = do wypalania naczyń porcelanowych; p. wapienny; p. piekarski; p. chemiczny = do wytwarzania wysokich temperatur; wielki p. = wysoki piec do przetapiania rud żelaznych i t. d.; p. w kopalni soli = rodzaj chodnika; nie z jednego p-a chleb jadł = jest człowiekiem bywałym w świecie; za p-em siedzieć = być zadomowionym, nic nie znać; za p-em ś. chować = nie znać świata, być nieobytym; siedzieć, jak u Pana Boga za p-em = mieć życie spokojne i wygodne; pójść za p. = być zlekceważonym, ustąpić z placu; cztery mile za p. = niewiadomo dokąd; z p-a na łeb spaść = doznać gwałtownej przemiany losu na gorsze, spaść w cenie; przechodzić p-em z klasy do klasy = dostawać promocję przez pobłażliwość; prosto z p-a = zupełnie świeżo, dopiero co; cztery kąty, a p. piąty = pustki w pokoju, zabawa dziecięca, komórki do wynajęcia; w starym p-u djabeł pali = mówi ś. o ludziach starszego wieku, ulegających napadom miłosnym; zachciało mu ś. szybki z okna, kafelka z p-a = mówi ś. o zachciankach kapryśnych, zwłaszcza u dziecka.
Strona w Wikisłowniku
