Obrona Sokratesa (tłum. Maszewski)/Przedmowa
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Przedmowa |
| Pochodzenie | Obrona Sokratesa |
| Wydawca | Skład główny w Księgarni E. Wendego i S-ki |
| Data wyd. | 1885 |
| Druk | Druk Ig. Zawiszewskiego |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
 Artykuł w Wikipedii
| |
Wśród wielkiego bogactwa literatury filozoficznej starożytnych i nowych czasów, dwa dziełka, nie wielkie rozmiarami, lecz pełne doniosłości treścią swoją, zajmują miejsce wyjątkowe, zaznaczając przełom w zasadniczych dążnościach umysłu ludzkiego. Mam tu na myśli Platona Obronę Sokratesa i Kartezyusza Rozmyślania nad zasadami filozofii.
Praca Kartezyusza jest najwymowniejszym objawem ducha nowożytnej filozofii, ducha krytycznego, poddającego sumiennej ocenie ostateczne fundamenta wiedzy ludzkiej. Obrona zaś Sokratesa przez Platona charakteryzuje w sposób dobitny ducha starożytnej mądrości. Pismo to można nazwać wstępem do wspaniałego rozkwitu filozofii greckiej, do innych pism Platona oraz do dzieł Arystotelesa. Odtwarza ono posągową postać owego klasycznego mędrca, który prawdę stawiał nad wszystko, jej badaniu i nauczaniu poświęcał życie swoje, w jej służbie nie oszczędzał ani siebie, ani przyjaciół i dla tego z tem większem prawem, bez wszelkich względów ubocznych, gromił sofistycznych półmędrków, których niestety nie brak w żadnym czasie i w żadnym narodzie.
Osobistość Sokratesa, posiadająca prawie większe jeszcze znaczenie filozoficzne, a w każdym razie nie niniejsze, niż wygłaszane przez niego nauki, — występuje w tem piśmie Platona z całą siłą i wyrazistością prawdy życiowej, jako wzór niedościgniony myśliciela, który niczem nie dawał sobie zamącić spokoju i jasności umysłu, a nawet w oczach śmierci z niewzruszoną prostotą ducha zachował swą godność osobistą i zwyciężał wrogów wzniosłością charakteru i szlachetnością sposobu myślenia. Bez głębokiego przejęcia się temi wydatnemi rysami osobistości Sokratesa, nie można należycie zrozumieć pism i filozofii jego wielkich uczni, Platona i Arystotelesa. Dla tego właśnie w Bibliotece filozoficznej, Obrona Sokratesa przez Platona zająć winna pierwsze miejsce wśród pism starożytnych, podobnie jak na czele dzieł filozoficznych nowszych czasów stanąć winny Rozmyślania Kartezyusza.
Wydawszy te ostatnie w starannym przekładzie p. Dworzaczka, z prawdziwem zadowoleniem oddaję obecnie w ręce miłośników filozofii przekład Platona Obrony Sokratesa. Dokładność i wierność tego przekładu nie potrzebują osobnego z mej strony poręczenia; przemawia za niemi samo imię tłumacza. Niech mi jednak wolno będzie podnieść tutaj szczególną piękność języka tego przekładu. Jego siła, energia i jędrność odtwarzają żywo najsubtelniejsze odcienia oryginału i nadają temu przekładowi pierwszorzędne miejsce wśród literatury tłumaczeń Platona. Tylko taki przekład w istocie godzien jest oryginału.
