Państwo i rewolucja/Słowo wstępne Lenina
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Państwo i rewolucja |
| Wydawca | F. Hoesick |
| Data wyd. | 1919 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Tłumacz | Czesław Hulanicki |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
Zagadnienie o państwie nabiera obecnie szczególnej wagi i pod względem teoretycznym i praktyczno-politycznym. Wojna imperialistyczna nadzwyczaj przyśpieszyła a zaostrzyła proces przemiany monopolistycznego kapitalizmu w państwowo-monopolistyczny kapitalizm. Potworny ucisk mas pracujących przez państwo, coraz ściślej i ściślej zespalające się z wszechpotężnymi związkami kapitalistów, staje się coraz potworniejszym. Kraje przodujące — mówimy o ich „tyłach“ — przemieniają się w wojenno-katorżnicze więzienia dla robotników.
Niesłychane okropności i klęski przeciągającej się wojny czynią położenie mas nie do zniesienia, potęgują ich oburzenie. W oczach rośnie międzynarodowa rewolucja proletarjacka. Kwestja o jej stosunku do państwa nabiera znaczenia praktycznego.
Nagromadzone przez dziesiątki lat względnie pokojowego rozwoju pierwiastki oportunizmu stworzyły panujący w oficjalnych partjach socjalistycznych w świecie całym prąd socjal-szowinizmu.
Prąd ten (Plechanow, Potresow, Breszkowska, Rubanowicz, dalej w cokolwiek okrytej formie pp. Ceretelli, Czernow i Sp. w Rosji; Szeideman, Legin, Dawid i in. w Niemczech; Renaudel, Gaide, Vamdervelde we Francji i Belgji; Hyndman i Fabjanism w Anglji i t. d. i t. d.), w słowach socjalizm, w rzeczywistości szowinizm odznacza się podłym lokajskim przystosowaniem „przywódców socjalizmu“ do interesów nie tylko „swojej“ narodowo burżuazji, lecz do „swego“ państwa mianowicie, ponieważ większość tak nazw. wielkich mocarstw oddawna eksploatuje i ujarzmia cały szereg drobnych i słabych narodowości. A wojna imperjalistyczna jest właśnie wojną o podział i rozdział tego rodzaju łupu.
Walka o oswobodzenie mas pracujących z pod wpływu burżuazji wogóle, burżuazji imperialistycznej w szczególności, jest niemożliwą bez walki z oportunistycznymi przesądami co do „państwa“.
Rozważamy naprzód naukę Marksa i Engelsa o państwie, zatrzymując się szczegółowo na zapomnianych lub podległych skażeniu oportunistycznemu częściach tej nauki. Rozbieramy następnie specjalnie głównego przedstawiciela tych skażeń, Karola Kautsky‘ego, najwięcej znanego drugiej Międzynarodówki wodza (1889—1914), który poniósł takie nędzne bankructwo w czasie obecnej wojny. Podsumujemy w końcu najważniejsze wnioski z doświadczeń rosyjskich rewolucji 1905 i zwłaszcza 1917 roku. Ta rewolucja z 1917 r. kończy, zdaje się, obecnie pierwszą strefę swego rozwoju, ale cała ta rewolucja wogóle może być pojętą tylko jako jedno z ogniw w łańcuchu rewolucji proletarjackich, wywołanych przez wojnę imperjalistyczną. Kwestja o stosunku rewolucji socjalistycznej proletarjatu do państwa zyskuje w ten sposób nietylko na znaczeniu praktycznie-politycznym, ale staje się pełną życia sprawą o wyjaśnienie masom tego, co one winny będą robić dla swego wyzwolenia od jarzma kapitału — w czasie najbliższym.
Sierpień. 1917 r.
