Pamiętniki (Pasek)/Rok pański 1674
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Pamiętniki |
| Rozdział | Rok pański 1674 |
| Redaktor | Jan Czubek |
| Wydawca | Polska Akademja Umiejętności |
| Data wyd. | 1929 |
| Druk | Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI  Cały tekst |
| Indeks stron | |
_525.jpeg){kind=link}
zacząłem — daj Boże szczęście! — w [S]krzypiowie. Interregnum[1] było, sądy kapturowe. Przejeżdżałem się często do Radomia[2] z [s]trony Rączek. Elekcyą nowego krola złożono pod Warszawą in Maio[3], ale już nie tak wielkiem zgromadzeniem, jako Michałowska. I tam po staremu było wielo konkurencyej, a po staremu nam Pan Bog dał Piasta, os de ossibus nostris[4], Jana Sobieskiego, hetmana i marszałka wielkiego koronnego, ktory elektem dnia 19 maja, inauguratus[5] dnia 21 eiusdem[6], nam dziś szczęśliwie panujący, ktory utinam diutissime regnet pro gloria Dei et utilitate Reipublicae Christianae[7], żeby Bog jego plemię rozkrzewił, jako niegdy Abrahamowe, i żeby korona z głowy posteritatis[8] jego nie schodziła, jako w austryackiej familiej, tego wszyscy życzymy.
Nie była jednak koronacya, aż w trzecim roku, bo nastąpiły wojny wielkie od Turkow, Tatarow i Kozakow, ktorzy się poddali Turczynowi, inwitując[9] go na wojnę przeciwko nam i chcąc nas przez ich potencyą zniszczyć. Ale sami zdrajcy imię swoje tym bardziej zniszczyli i ostatek potęgi swojej zgubili, o czym się niżej napisze.
Żałując Turcy przeszłoroczniej ludzi straty, snadno bardzo dali się namowić Kozakom na wojnę do Polski i przyjąć ich w protekcyą. Wyszły wojska wielkie; został Chmielnicki młody w Stambule zastawnikiem. Jużto impreza na nas była iunctis viribus[10], aleć ich Pan Bog pomięszał, że się z sobą powadzili i bili, a nam dali pokoj. Turcy pobrali miasta szturmem: Ładyżyn[11], Humań[12] i insze. Po wszystkich prawda miastach, ale osobliwie w Humaniu, stało się tak wielkie krwie rozlanie, że tam więcej niż dwakroć sto tysięcy kozactwa zginęło; ale i Turkow w szturmie naginęło bardzo wiele. Tak tedy, co się na naszę krew grozili, swojej się dowolej napili.
_526.jpeg){kind=link}
- ↑ Bezkrólewie.
- ↑ Radom — m. nad Mleczną w wojew. kieleckiem; był tam sąd grodzki i ziemski.
- ↑ w maju
- ↑ kość z kości naszych
- ↑ ogłoszony
- ↑ tegoż
- ↑ Oby najdłużej królował na chwałę Boga i pożytek Rzpltej chrześcijańskiej.
- ↑ potomstwa
- ↑ zapraszając
- ↑ połączonemi siłami
- ↑ Ładyżyn — m. przy ujściu Sielnicy do Bohu w dawnem wojew. bracławskiem.
- ↑ Humań — m. nad Humańką, w dawnem wojew. bracławskiem.
