Pomoc:Licencje plików na potrzeby Wikiźródeł

Niniejsze zestawienie ma pomóc w wyborze właściwej licencji dla tekstów zamieszczanych w Wikiźródłach (polskich oczywiście). Nie jest to dogłębne wyjaśnienie tematu ale raczej dostarczenie czegoś w rodzaju podpowiedzi dla przypadków typowych. Nie jest to też opracowanie prawnicze.
Najczęstsze teksty i zarazem najprostsze przypadki są omówione w pierwszym rozdziale.

Dobór licencji

W najprostszym przypadku mamy oryginalny tekst wydany w Polsce po polsku, bez ilustracji, brak wzmianki „© Copyright (rok, właściciel praw)“.

autor publikacja	000anonim	000† ...–1945	000† 1946–1953	000† 1954–2024	000† nieustalona
000...–1858	000PD-anon-expired000 000000|publication=YYYY000	000000000PD-old-auto-expired000000000 000000000000|deathyear=XXXX		000NIEMOŻLIWE00	000PD-old-70-expired00
0001859–1883					000PD-old-assumed-expired000 000000|duration=70
000...–1928				000000PD-US-1923-abroad0
0001929–1945	000PD-anon-auto-1996000 000000|publication=YYYY000 000000|country=pl	000PD-old-auto-1996 000000|deathyear=XXXX000 000000|country=pl
0001946–1953
0001954–...

	—  może być zamieszczone na Commons i Wikiźródłach
	—  może być zamieszczone na Commons i Wikiźródłach
	—  może być zamieszczone na Commons i Wikiźródłach TYLKO na innej wolnej licencji (np. zgoda autora, publikacje ustawodawcy itp.)
	—  może być zamieszczone jedynie na mul (chyba że na innej wolnej licencji)

W przypadku nieustalonej daty śmierci, można próbować znaleźć dane na temat wcześniejszych utworów lub daty urodzenia. Co do powyższego roku – 1883 – nie ma jakiegoś powszechnego konsensusu na polskich Wikiźródłach. (Przyjąłem, że twórca opublikował swój utwór po dwudziestym roku życia, żył nie dłużej niż dziewięćdziesiąt lat.)
Dla tekstów tłumaczonych i/lub zawierających ilustracje datę śmierci należy ustalić osobno dla wszystkich twórców dzieła: autora (patrz niżej), tłumacza i ilustratora (jeśli ilustracje wzięte z oryginału to również patrz niżej, jeśli ilustracje zostały zrobione w Polsce dla tłumaczenia to można skorzystać z powyższej tabeli). W przypadku gdy ilustracje nie są w domenie publicznej ewentualnie możliwe jest ich selektywne usunięcie.
Podobnie datę publikacji można ew. cofnąć w przypadku niezmienionych kolejnych wydań.

Tekst na Wikiźródłach a prawo autorskie dotyczące oryginału

W przypadku tłumaczeń na język polski tekstów zagranicznych, jak podano powyżej, należy ustalić status oryginalnego utworu w Polsce i w USA. Ten ostatni może wynikać z daty śmierci autora lub daty publikacji i bywa zależny od kraju publikacji (w przypadku tekstów literackich zazwyczaj pierwszego wydania = „pra-wydania”).

kraj	00okres ochrony00 00do 1.1.1996	00PD jeśli zmarł w ROKU00 00(lub wcześniej)	000000Kod kraju000000
Niemcy, Austria, Szwecja, Wielka Brytania…000	0070 lat	001925	00de, at, se, gb
Rosja (Związek Radziecki), Ukraina, Białoruś	0050 (54)[1]	001945 (1941)	00ru, ua, by
Portugalia, Rumunia, Bułagaria, Kanada	0050	001945	00pt, ro, bg, ca
Francja	0058⅓[2]	001936	00fr
Grecja, Szwajcaria	0050/70[3]	001942	00gr, ch
Węgry	0050/70[4]	001943	00hu
Włochy	0050/56[5]	001939	00it
Hiszpania	0080 lat[6]	001915	00es
Indie	0060 (50)[7]	001940	00in

1. 54 lata jeśli autor brał czynny udział w działaniach wojennych; w przypadku osób skazanych na śmierć i zrehabilitowanych, okres ochrony praw liczony od daty ich rehabilitacji. Rehabilitacje miały miejsce w latach pięćdziesiątych, dlatego teksty takich osób będą wchodziły do domeny publicznej dopiero w latach dwudziestych XXI w.
2. 58 lat i 120 dni dla opublikowanych przed 1.1.1948. W przypadku autorów, którzy „polegli za Francję“ sytuacja się jeszcze bardziej komplikuje. Okres ochronny jest wydłużony o 30 lat. W praktyce oznacza to, że dzieła takich autorów są chronione 89 lat od publikacji (80 dla wydanych pośmiertnie po 1948 roku). W przypadku zastrzeżenia praw autorskich (np. Mały Książę Saint Exupery'ego) 95 lat – patrz niżej. Listę autorów można znaleźć w artykule wikipedii Mort pour la France.
3. 50 lat, jeśli autor zmarł przed 1.1.1943
4. 50 lat, jeśli autor zmarł przed 1.1.1944
5. 56 lat dla opublikowanych przed 16.8.1945
6. dla zmarłych przed 7.12.1987
7. 50 lat, jeśli autor zmarł przed 1.1.1941

ROK	—  patrz lata w trzeciej kolumnie tabeli
	—  może być zamieszczone na Commons i Wikiźródłach
	—  może być zamieszczone na Commons i Wikiźródłach TYLKO na innej wolnej licencji (np. zgoda autora, publikacje ustawodawcy itp.)
	—  może być zamieszczone jedynie na mul: (chyba że na innej wolnej licencji)

Czy zmienia coś zapis „© Copyright“?

Być może. Jeśli książka jest wydana w 1963 roku lub wcześniej, to należy sprawdzić czy są jednocześnie spełnione trzy warunki:

1. Zastrzeżenie praw w treści „© Copyright (rok, właściciel praw)“
2. Zarejestrowanie praw w ciągu roku od wydania w US Copyright Office
3. Przedłużenie rejestracji praw w 28. roku od zarejestrowania

Jeśli tak to książka jest chroniona wg prawa amerykańskiego przez 95 lat od wydania (nie mają więc zastosowania licencje PD-^anon⁄_old-1996-expired). Prawdopodobieństwo nie jest duże, problem niemniej jednak jest istotny.

Jak to zrobić w praktyce? Znalezienie zastrzeżenia w treści jest stosunkowo proste. Na drugie i trzecie pytanie może odpowiedzieć wyspecjalizowany serwis: copyrightrenewals, można sprawdzać ręcznie, przeglądając katalogi rejestracji, ale dla książek nie warto.

Teksty wydane w Stanach Zjednoczonych

Na Wikiźródłach interesują nas zasadniczo rzecz biorąc teksty wydane po polsku. Jeśli tekst ukazał się w Stanach Zjednoczonych ponad 95 lat temu (lub później, jeśli prawa nie były przedłużane co z reguły jest spełnione) może być zamieszczony na Commons. Właściwa licencja to:
{{PD-US-expired}} – dla utworów wydanych do 1928 włącznie
{{PD-US-no notice}} – dla utworów bez zastrzeżenia praw a wydanych między 1929 a 1977
{{PD-US-not renewed}} – dla utworów, gdzie nie odnowiono praw autorskich, a wydanych między 1929 a 1963

By utwór mógł być opracowywany na polskich Wikiźródłach należy się upewnić, że autor zmarł w 1953 lub wcześniej (ponad 70 lat temu).

Nieopublikowane teksty

Zasadniczo takie utwory nie są w kręgu zainteresowań Wikiźródeł. Teksty istotne historycznie (np. nieopublikowany utwór znanego pisarza lub list) mogą być zamieszczone na Commons z licencją:
{{PD-old-auto-unpublished|deathyear=XXXX}} – która wymaga by autor zmarł w 1953 lub wcześniej (ponad 70 lat temu)
i być opracowane na polskich Wikiźródłach.

A jak to będzie w przyszłym roku?

Inaczej: Jak długo trzeba czekać na przejście do PD, zakładając, że sytuacja prawna się nie zmieni?

W pierwszej tabeli wszystkie lata Z WYJĄTKIEM 1945 i 1946 są „ruchome”, czyli do wartości tegorocznej w przyszłym roku należy dodać jeden i tak dalej.

W drugiej tabeli lata na zielono są stałe.

W diagramie rok 1928 i 1953 jest „ruchomy”, czyli do wartości tegorocznej w przyszłym roku należy dodać jeden i tak dalej.

W prawie autorskim Stanów Zjednoczonych lata 1963 i 1977 są stałe.

Inne, rzadziej potrzebne licencje

{{PD-Polishsymbol}} – dotyczy polskich aktów prawnych, oficjalnych dokumentów

{{PD-scan|... – dotyczy skanów obrazów, ilustracji, może być używany tak, jak pokazano w pierwszej tabeli np.:

{{PD-scan|PD-old-auto-expired|deathyear=1940}}

{{PD-scan|PD-old-auto-1996|deathyear=1937|country=pl}}

itp.

{{PD-Poland}} – dotyczy

• zdjęć
• opublikowanych lub upowszechnianych przed 1 marca 1989 i
• fotograf był Polakiem lub zdjęcie było pierwotnie opublikowane w Polsce

Creative Commons

Wstawianie własnych tekstów nie dotyczy zasadniczo rzecz biorąc sytuacji na wikiźródłach.

Na zasadach ogólnych autor/autorzy (właściciele praw autorskich) mogą wysłać mejla (volunteers-vrt(at)wikimedia(dot)org) lub list do operatorów VRT o treści jak podano tutaj szablon mejla zgadzając się na publikację na licencji CC-BY-3.0 . Taki plik jest prowizorycznie oznaczany szablonem {{OTRS pending}}. Operator VRT oznacza potem taki plik właściwą licencją.

Jeśli napotkamy na stronie autora tekst udostępniany na wolnej licencji ({{Cc-zero}} – CC0,{{Cc-by-...}} – 1.0 2.0, 2.5, 3.0, 4.0 ) taki tekst możemy wstawić na Wikimedia Commons i użyć u nas na wikiźródłach. Należy go poza oznaczeniem właściwym szablonem dodatkowo oznaczyć szablonem {{LicenseReview}}, jest to istotne ponieważ strona, na której była znaleziona zgoda może się zmienić, zniknąć, zaś stronę oznaczoną tym symbolem przejrzy jeszcze doświadczony użytkownik (administrator) i potwierdzi właściwą ocenę stanu prawnego.
Prace o licencjach Creative Commons zezwalających tylko na użycie niekomercyjne (CC-BY-NC…) lub bez utworów zależnych (CC-BY-ND…) nie mogą być przesłane na Wikimedia.

Tekst mejla lub listu ze zgodą

Części podkreślone i oznaczone kolorem wymagają modyfikacji lub uzupełnienia. Dopilnuj tego, gdyż w innym przypadku pozwolenie może zostać uznane za nieważne.

Niniejszym zaświadczam, że jestem jedynym właścicielem, wyłącznych majątkowych praw autorskich do następującego utworu:

Bohdan Kos.pdf

Wyrażam zgodę na wykorzystanie wspomnianego utworu na zasadach licencji Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach, wersja 3.0 ( tekst licencji ).

Mam świadomość, że udostępniając tę pracę na wyżej wspomnianej licencji zgadzam się na komercyjne wykorzystanie ww. utworu/utworów i modyfikacje w zależności od potrzeb użytkowników.

Wiem, że autorzy zachowują osobiste prawa autorskie do wspomnianej pracy i że, o ile wyrażają taką wolę, ich autorstwo musi być uznane na zasadach wybranej powyżej licencji. Modyfikacje wprowadzone do pracy nie będą natomiast przypisywane tym autorom.

Mam świadomość, że licencja odnosi się tylko do kwestii prawno-autorskich, zastrzegam sobie prawo do podjęcia działań w stosunku do osób wykorzystujących ww. utwór/utwory w sposób sugerujący paszkwil czy zniesławienie oraz w przypadkach naruszania przez takie osoby praw osobistych, praw pokrewnych czy ograniczeń związanych ze znakami towarowymi.

Przyjmuję do wiadomości, że wyrażonej niniejszym zgody nie mogę cofnąć i że utwory, na których wykorzystanie wyraziłem/am zgodę mogą być bezterminowo przechowywane w dowolnej formie elektronicznej w projektach Wikimedia.

11-06-2014 Ryszard Turkiewicz

Jeśli jesteś reprezentantem instytucji/grupy właścicieli wpisz: "reprezentantem/reprezentantką właściciela lub reprezentantem/reprezentantką właścicieli.

liczba pojedyncza lub mnoga w zależności od liczby utworów

Odpowiednia forma w zależności od płci