Łukasz św., ewangelista, autor trzeciej ewangelji oraz Dziejów Apostolskich. Nie należał do bezpośrednich uczniów Chrystusa, lecz wedle tradycji patrystycznej był uczniem apostolskim. Istnieją przypuszczenia, że był z pochodzenia Grekiem, nawróconym przez św. Pawła, któremu towarzyszył w podróżach i opisał je w Dziejach Apostolskich. Był z zawodu lekarzem i pochodził z Antjochji. Legendy późniejsze, od VI w. począwszy, przypisują mu umiejętność malarską, niema jednak żadnego dowodu, by nam alował przypisywane mu obrazy, a mianowicie portrety Matki Bożej, z których jeden został przywieziony przez cesarzową Eudoksję z Jerozolimy do Konstantynopola. Ewangelję napisał św. Łukasz przy końcu I i na początku II wieku, Dzieje Apostolskie zaś wkrótce potem. Autentyczność ewangelji św. Łukasza nie jest kwestjonowana nawet przez krytykę radykalną.
