Cmentarz. Wskutek wierzeń w życie pozagrobowe, zawartych we wszystkich niemal religjach świata, grzebanie zmarłych połączone jest z obrzędami religijnemi, a miejsce grzebania, czyli cmentarz, nosi cechy instytucji wyznaniowej. Dążenie nowoczesnych prawodawstw do zupełnego zlaicyzowania cmentarzy i nadania im charakteru bezwyznaniowego jest tylko częściowo podyktowane względami higjeny, którym zresztą uczyniono już zadość, usuwając grzebanie zmarłych w kościołach i zakładanie cmentarzy koło kościołów i pośród domów mieszkalnych. Względów tych przestrzegał Kościół już od IX wieku, dbając o to, aby chowano zmarłych poza miastem i czyniąc wyjątek od tej reguły tylko dla biskupów, książąt panujących i osób szczególnie Kościołowi zasłużonych. Przeprowadzenie tej zasady w Polsce napotykało trudności z powodu zakorzenionego od czasów wprowadzenia chrześcijaństwa zwyczaju grzebania zmarłych przy kościele. Na pierwszym cmentarzu poza miastem, założonym w Warszawie w r. 1781 przez Księży Misjonarzy dla parafjan św. Krzyża, przez dłuższy czas grzebano tylko duchowieństwo. Według obecnego prawa kanonicznego winni biskupi starać się, aby tam, gdzie niema wyznaniowego cmentarza katolickiego, a większość ludności jest katolicką, cmentarz gminny był poświęcony lub przynajmniej część jego, przeznaczona dla katolików. W Polsce były dotychczas cmentarze prawie wyłącznie instytucjami wyznaniowemi. Gdy zaś art. 113 Konstytucji pozostawia „każdy związek religijny, uznany przez Państwo“ w posiadaniu i używaniu „zakładów wyznaniowych“, gwarantuje tem samem i Kościołowi katolickiemu posiadanie i używanie cmentarzy, będących dotychczas w posiadaniu Kościoła. Według art. XVII Konkordatu, zawartego ze Stolicą Apostolską w r. 1925, Kościół katolicki w Polsce, a mianowicie osoby prawne kościelne i zakonne mają prawo zakładania, posiadania i zarządzania cmentarzy.
