Klasztor (z lać. claustrum — miejsce zamknięte), monaster, budynek służący za mieszkanie osobom zakonnym (ob.
Zakony). Pierwsze klasztory chrześcijańskie powstały w IV wieku wskutek zmiany życia pustelniczego (anachoretyzmu) na życie wspólne (cenobityzm). Dawni anachoreci mieszkali w osobnych domkach, mieszczących jedną celę, zwanych z greckiego laura (ławra); pewna ilość takich domków, połączonych razem lub otoczonych murem, utworzyła klasztor. W zakonach prowadzących życie wspólne wytworzył się typ klasztoru średniowiecznego, który stanowił cały kompleks budynków, otoczonych murem, skupionych wkoło właściwego budynku klasztornego i kościoła wraz z dziedzińcem (wirydarzem) i krużgankiem, zawierającym drogę krzyżową. Mieszkania były początkowo wspólne; podział na cele wytworzył się później. Budynek klasztorny mieścił zazwyczaj chór, salę jadalną (refektarz), kapitularz, sypialnię (dormitorium), bibljotekę, ogrzewalnię (calefactorium), ubieralnię (vestiarium), oddział dla chorych (infirmerję), w niektórych klasztorach nowicjat, izby gościnne (poza klauzurą), mieszkanie opata i rozmownicę (parlatorjum). Odmienny typ stanowią klasztory kartuzów i kamedułów, łączących anachoretyzm z cenobityzmem, oraz klasztory jezuitów, budowane najczęściej w wielkich miastach i mające niewiele wspólnego z typem klasztoru średniowiecznego
