Symboliczne księgi, pisma, wyrażające całość wierzeń pewnego związku religijnego, odróżniającego od innych związków. Nazwa ksiąg symbolicznych powstała w czasie t. zw. reformacji w XVI wieku, która wprawdzie przyjęła symbole wiary, uznawane przez Kościół katolicki, zwane ekumenicznemi, a mianowicie symbol apostolski, nicejsko-konstantynopolitański i atanazjański, wkrótce jednak uznała potrzebę ułożenia osobnego symbolu wiary, któryby był wspólny dla wszystkich wyznań protestanckich i odróżniał je od nauki katolickiej. Do ułożenia takiego wspólnego symbolu nie przyszło, mimo usiłowań, trwających przez cztery stulecia; natomiast powstały przeróżne nowe symbole, zwane księgami symbolicznemi. Do nich należą: dwa katechizmy Lutra,
artykuły Szmalkaldzkie (ob.), Formuła zgody (ob.
Formula concordiae), księgi konkordji (ob. Konkordji księga|Konkordji księga]]) oraz liczne t. zw. konfesje: augsburska, helwecka, belgijska, szkocka, bazylejska, genewska i inne. Obowiązywały terytorjalnie jako prawo, wydane przez panującego, wraz z tak zwanemi corpora doctrinae, powstałemi między r. 1560 a 1576, jak np. Corpus Misnicum Melanchtona, obowiązujące w elektorstwie saskiem, Corpus Prutenicum, obowiązujące w Prusach i w. in. W XVIII wieku powstała kwestja, czy księgi symboliczne obowiązują duchownych protestanckich „dlatego, że są zgodne z Pismem św.“, czy też tylko „o ile“ z niem są zgodne, a racjonalizm, który wtedy zapanował w protestantyzmie, wybrał tę drugą formułę. W nowszych czasach ortodoksja protestancka, zwłaszcza w Niemczech północnych, uznała potrzebę t. zw. przymusu symbolowego (Symbolzwang), któryby zobowiązywał duchowieństwo do przestrzegania zasad wiary, wyrażonych w księgach symbolicznych. Chodziło jednak i chodzi dotychczas o wybranie wyznania wiary, wspólnego dla wszystkich protestanckich „kościołów krajowych“. Pod tym względem zaś nie przyszło do zgody, bo nawet w Prusach, mimo panowania t. zw. unji między wyznaniem augsburskiem a reformowanem, za niewzruszony autorytet uchodzi u niektórych symbol apostolski, u innych konfesja augsburska. Przeciwnicy „przymusu symbolowego“ zarzucają, że zagraża on istocie protestantyzmu, t. j. wolności swobodnego badania i wykładu zasad wiary i twierdzą, że wszystkie księgi symboliczne mają tylko wartość świadectwa historycznego w walkach z katolicyzmem. Żądają też od duchowieństwa protestanckiego, aby tylko „uwzględniało“ zasady, zawarte w tych księgach, przy nauczaniu religji wedle wskazań „taktu pedagogicznego“. W ten sposób potrzeba autorytetu wiary, odczuwana w protestantyzmie od samego początku jego powstania, nie została zaspokojona a księgi symboliczne posiadają dla większości protestantów już tylko znaczenie historyczne (ob.
Protestantyzm).
