Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów/Szaty liturgiczne
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów |
Wydawca | M. Arct |
Data wyd. | 1930 |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Inne | S – wykaz haseł S – całość |
Indeks stron |
Szaty liturgiczne. Wyróżnienie osób, oddających się stale kultowi religijnemu, przez odmienny ubiór należy do właściwości wszystkich religij. Długie, powłóczyste szaty, przeważnie białe, były zazwyczaj, jak świadczą zabytki starożytności Wschodu i Zachodu, nawet u ludów napół cywilizowanych odznakami kapłanów, zwłaszcza w czasie wykonywania przez nich czynności obrzędowych. Ubiór kapłański u Izraelitów podlegał szczegółowym przepisom liturgicznym a strój arcykapłana odznaczał się bogactwem ozdób. W chrześcijaństwie już w IV w. szaty duchowieństwa różniły się od szat osób świeckich ale zupełna odrębność stroju kapłańskiego da się stwierdzić dopiero w VI w. W Kościele katolickim do IV w. używano szat liturgicznych wyłącznie białej barwy, później wprowadzono barwę czerwoną, w XII w. zieloną i czarną a następnie fioletową. Tych pięć barw liturgicznych zmienia się często w ciągu roku kościelnego, stosownie do jego okresów (ob. Rok kościelny). Barwa biała oznacza radość, triumf i czystość; czerwona jest godłem wiary i męczeństwa; zielona wyraża nadzieję przyszłego szczęścia, fioletowa oznacza pokutę i błaganie, czarna smutek i żałobę. Tak barwa jak i forma szat liturgicznych, oraz ich materjał jest ściśle określony przepisami liturgicznemi. Benedykcję szat liturgicznych wprowadzono w VIII wieku. Zmianie barw podlegają tylko niektóre szaty liturgiczne, jak manipularz (ob.), stuła (ob.), ornat (ob.) przykrycie na kielich i bursa (ob.) oraz kapa (ob.). Inne szaty liturgiczne są: humeral, alba, pasek, dalmatyka, tunicella, biret, komża, u biskupów infuła, rękawiczki i trzewiki, u metropolitów paljusz, u papieża fanon, falda i tiara.