Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów/Unitarjusze
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów |
| Wydawca | M. Arct |
| Data wyd. | 1930 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | U – wykaz haseł U – całość |
| Indeks stron | |
Unitarjusze, zwolennicy sekt protestanckich, które nie uznają dogmatu o Trójcy św. W pierwszych wiekach chrześcijaństwa tezy unitarjańskie głosili antytrynitarjusze (ob.). W XVI wieku powstała w Siedmiogrodzie nazwa unitarjuszów, z powodu nauki, którą, tam szerzyli od r. 1563 Franciszek Dawidis, kaznodzieja nadworny Jana Zygmunta Zapolji, i jego lekarz nadworny Blandrata. W Polsce ogłosił ją Faustus Socinus, którego zwolenników nazwano socynianami. Obecnie nazwę unitarjuszów noszą sekty, założone w r. 1774 w Londynie i Birmingham przez Lindsaya i Pristleya. Wyznawanie nauki unitarjańskiej było w Anglji zakazane pod karą śmierci aż do r. 1813. Po zniesieniu tego zakazu sekty te rozszerzyły się szybko i liczą obecnie 364 gminy, połączone w stowarzyszenie „British and foreign Unitarian Association“. Unitaryzm jest typową sektą protestancką, gdyż nie posiada żadnej nauki wiary i wyznaje tylko jedną tezę negatywną, zaprzeczenie katolickiego dogmatu o Trójcy św.
W Ameryce unitaryzm rozwinął się na koszt sekt kongregacjonalistów (ob. Independenci) i purytanów (ob.). Liczy obecnie około 460 gmin i posiada słynny uniwersytet Harwarda w Cambridge, w Stanie Massachusetts.
