Wróżbiarstwo. Dochodzenie tajemnic i przepowiadanie rzeczy przyszłych łączy się u ludów pierwotnych z pojęciem takiego stosunku między człowiekiem a bóstwem, przez który bóstwo może być zmuszone do wyjawienia tajemnicy rzeczy obecnych lub przyszłych. Odpowiedź bóstwa na zadane mu pytanie nazywano u Rzymian wyrocznią (oraculum). Odpowiedzi tej udzielało bóstwo wedle najdawniejszych wierzeń przez znaki (omina), któremi były zazwyczaj pewne zjawiska naturalne, jak pioruny, błyskawice i t. p. Dostrzeganiem tych znaków i tłumaczeniem ich trudnili się zawodowi wróżbici, będący wykształconymi w tym kierunku kapłanami. Wróżenie ze znaków przybierało różne formy. I tak w starożytnym Rzymie wielkiego poważania doznawało kolegjum kapłańskie augurów, którzy wróżyli z lotu ptaków, z błyskawic i wszelkich niezwykłych ziawisk natury. Rzymscy wróżbici, zwani haruspices, wróżyli z wnętrzności zwierząt ofiarnych. U Greków znany był sposób odgadywania przyszłości ze szmeru drzew (dęby w Dodonie). W Babilonji oprócz wróżenia z wnętrzności zwierząt a zwłaszcza z wątroby najważniejszym sposobem odgadywania przyszłości była obserwacja zjawisk na niebie, a mianowicie gwiazd, zaćmień słońca i księżyca, burzy, tęczy i t. p. Wróżenie z gwiazd, znane w starożytnym Egipcie i przyniesione przez Chaldejczyków do Rzymu, przetrwało pod nazwą astrologji aż do czasów Kopernika. Wielką rolę w Egipcie odgrywały wyrocznie, których Herodot podaje siedm. Najsławniejszą z nich była jeszcze za czasów Aleksandra Wielkiego (332 r. przed Chr.) wyrocznia Ammona w oazie pustyni libijskiej. W Grecji było około 300 wyroczni, z których najsławniejszą była delficka. Do wyroczni też należy zaliczyć Sybillę. Znanym środkiem przepowiadania przyszłości było tłumaczenie snów, sprowadzanie snów wróżebnych przez inkubację, czyli spanie na poświęconem miejscu, używanie w tym celu środków odurzających, jak konopie, haszysz, opjum, dalej chiromancja, czyli wróżenie z ręki, nekromancja, czyli wywoływanie duchów ludzi zmarłych, seanse spirytystyczne i tym podobne sposoby odkrywania tajemnic.
