Słownik etymologiczny języka polskiego/gospodarz
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
Data wyd. | 1927 |
Miejsce wyd. | Kraków |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron | |
Artykuł w Wikipedii | |
Strona w Wikisłowniku |
gospodarz, gospodarny, gospodarstwo, gospodarzyć i gospodarować, gospodarski, gospodarczyk; przybrał wyłączne znaczenie »ekonomiczne«, co najwyżej ‘pater familias’ w 15. wieku, ale pierwotnie tylko ‘pana’ oznaczał, stąd tytuł panujących: ruskie gosudar (bezpośrednio z gospodar wyszłe) i osudar od 14. w. (jest i ospodar, por. wospodarz u Kaszubów), skrócone w sudar (sudarynja), ster (wedle pisarzy polskich 17. w., Niemojewskiego i Paska, używane na Rusi jak nasze »waść«), może i sta (pożałujsta), a wkońcu samo su (da su, t. j. ‘tak, panie’) i das; Serb skraca to inaczej: gosa, gospar, gospa (dla ‘panie’). Z ruska nazywaliśmy hospodarów mołdawskich i multańskich. Słowo już prasłowiańskie; wywód p. gospoda.