Słownik etymologiczny języka polskiego/gotów

<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

gotów, gotowy; gotować, przygotować, z mylną odmianą gotuję i t. d. (wedle wzoru: kupować, kupuję, ależ powinno się odmieniać: gotowam, boć -ow nie przyrostek, lecz do pnia należy!); gotówka i gotowizna, o ‘pieniądzach’; inne złożenia, z wy- itd., pomijamy, por. pogotowie; gotowiec, ‘naprędce sporządzona potrawa, gotowa zawsze’, już u Reja, w 17. wieku tylko u Mazurów używane. Gotować nie ma nic z kuchnią do czynienia, lecz, jak u Bułgarów (gotwacz, ‘kucharz’), przeniesiono je i u nas na ‘przyrządzanie potraw', a nawet na ‘zakipienie, wrzenie wody’ (a przenośnie: »wszystko się we mnie gotuje«, ‘kipi’, ‘wre’). Gotowalnia, wedle umywalnia, skrócone z gotowadlni, ‘gdzie się panie gotują’, ‘toaleta’; gotowalniany lub gotowalniowy. Prasłowo; Litwinom obce; od jakiegoś rzeczownika got-, coby z gat- (p. gadać) stał w związku. Cerk. gotow, gotowati, gotowają, rus. gotowiť; czes. hotuju, jak u nas.