Słownik etymologiczny języka polskiego/kroć
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
kroć tworzy liczebniki: dwakroć itd.; krociowy; częstokroć; stokrótka; stokrotny; przestawione, bo na Bałkanie i u Czechów -krat (tri kraty, biernik liczby mnogiej, ‘trzy razy’, stąd ruskie trikratnyj, ‘trzykrotny’). Lit. kartas, ‘raz’, w tem samem znaczeniu (wiens kart, ‘jeden raz’). Jak raz od rzezania, ‘cięcia’ (por. franc. coup), tak i prasłow. kort od ‘cięcia’ poszło, lit. kertu, ‘tnę’, ind. kartati, ‘tnie’; pień skert-, kert-, od sker-, ker- (p. skóra), urobiony przez -t. Rzeczownik był niegdyś *kort = lit. kartas, a od niego cerk. tokrať, nasze kroć, nie forma przypadku jakiegoś, lecz twór nominalny, we złożeniach zwykły (o-pięć od pięty, itd.), więc sam nieodmienny (»do kroćset« itp.); formy: krocie, krociami, krociów, dowolne i późne.
