Słownik etymologiczny języka polskiego/mierzić

<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

mierzić, mierznąć, »mierział cię dwór«, ‘brzydziłeś się dworem’; obmierzły, do mierziący: mierzączka (jak gorączka), ‘gniew, wstręt’; mierziony i mierzieniec, ‘obrzydły’, mierzieńszy, ‘nienawistniejszy’, mierziono, ‘obrzydle’; pień mĭrz-, ten sam co w marznąć (z miarznąć; ia lub a przed twardem r; i, później ie, przed miękkiem rz), a z wokalizacją o w *morz, mróz, lecz przeniesiony na umysł, od przykrego wrażenia mrozu, tak samo jak wstyd od stud-, ‘zimno’, przezwano; słowień. mrzeti, ‘marznąć’; zresztą wszędzie o ‘brzydliwości’: cerk. mrzit, rus. mierziť, mierzkij, ‘obrzydły’, mierzawiec, ‘łotr’, czes. mrzutosť, ‘brzydota’ i ‘przykrość’, mrzek jest wszem, ‘obrzydł wszystkim’, mrzák, ‘kaleka’. Litwie całej brak tego pnia w obu znaczeniach. Złożenia: wymierzięczyć (np. sąsiada ze wsi), ‘wygryźć’. Por. mróz.