Słownik etymologiczny języka polskiego/mrzeć
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
mrzeć, umrzeć, przestawione z *mier-ć, w dalszej odmianie z półgłoską: mrę, zemrę, marł, zmarł; martwy; martwić, jeszcze w 15. w. ‘uśmiercać, zabijać’, ale od 16. wieku przejęło znaczenie ‘kłopotu, zgryzoty’: martwić kogo lub siebie, zmartwienie; martwota. Częstotliwe umierać, z dawnego umirać; powymierać. P. mór; śmierć. Prasłowo; indyj. mar, ‘umierać’, amrta- ‘nieśmiertelny’, grec. ambrōtos (stąd ambrozja, ‘pokarm nieśmiertelnych’), łac. morior, mortuus (martwy; czy w nie weszło od żywy?), niem. Mor-d, lit. mirti (z półgłoską w bezokoliczniku, nie z pełnem e, jak u nas). Znaczenie pierwotne: ‘ginąć, niszczeć’, por. łac. mor-bus, ‘choroba’, grec. marasmos, ‘więdnienie, usychanie’. Dwojakie znaczenie słowa martwić dowodzi, że i mordować w takiem samem nie pod wpływem morzenia powstało. Złożone: mrzygłód, ‘sknera’, itd. Cerk. mĭrą, mrĕti, rus. umieret’, itd. u wszystkich Słowian.
