Słownik etymologiczny języka polskiego/niebo
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
Data wyd. | 1927 |
Miejsce wyd. | Kraków |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron | |
Artykuł w Wikipedii | |
Strona w Wikisłowniku |
niebo, rzadko z czeska niebie (w 15. wieku); temat na -ies (niebo z *niebos, grec. nefos), więc w liczbie mnogiej jeszcze niebiosa (grec. nefe(s)a), i w urobieniach: niebieski, co nam dziś ‘siną barwę’ oznacza, ale w 15. i 16. w. jeszcze znaczył ‘nie biański’: »radości niebieskie«. Słowo odmieniło u Słowian znaczenie, przeszło na ‘niebo’ (jasne, pogodne, stąd niebieski), gdy pierwotnie tylko ‘chmury’ i ‘mgły’ oznaczało, ind. nabhas, grec. nefos, łac. nubes i nebula, niem. Nebel, lit. debesis (z odmiennym nagłosem !), ‘chmura, obłok’. Ten związek utraciło słowiańskie niebo zupełnie, i używa się go nawet o ‘sklepieniu’ wszelakiem, a więc »niebo w ustach«, podniebienie (‘palatum’), podniebienny. To samo u wszystkich Słowian.