Słownik etymologiczny języka polskiego/pod
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
Data wyd. | 1927 |
Miejsce wyd. | Kraków |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
pod, przyimek, i we złożeniach; urobione od po, jak nad, przed, zad, od na, prze, za. Częste w nazwach urzędowych, odpowiada łacińskiemu sub-: podstole, podkonie, podkomorze, podczasze, podstaroście, podwojewodzie; wszystkie te nazwy były jeszcze na początku 15. wieku wyłącznie rodzaju nijakiego, niebawem, dla znaczenia, męski przybrały: podstoli, i t. d. Złożenia rzeczownikowe: podpisek. Od pod: spód (cerk. ispodi), a od tego spodni, spodnica, spodnie; ale to raczej od nieistniejącego u nas rzeczownika *pód, ‘podeszwa, ziemia’, lit. padas, ‘podeszwa’, rus. pod, ‘ziemia, podłoga’, południowe pod, ‘podłoga’, czeskie puoda, ‘podstawa, ziemia’, co nie od przyimka po wyszły, lecz stykają się z nazwą ‘nogi’, grec. pūs, podos, itd. (p. piechota). Od tego pod: podły, u nas, Czechów i Rusi (padlec); podlić, spadlać, podłość.