Słownik etymologiczny języka polskiego/rad
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Strona w Wikisłowniku
| |
rad, nierad komu; radość, używane pierwotnie w liczbie mnogiej (jak w łac., małorus. i i.): radości; radośny, radować się; rado, ‘chętnie’; radziej i radniej, ‘raczej’; częsty składnik w imionach: Radgost (stąd Radogoszcz), Radymno, napoły ruskie, Radzim, ‘Gaudencjusz’, Radom, Radonia, Radoszkowice, Radzyń, i inne. Przestawione z *ard-: Ardogastes (= Radogost), jeszcze w 7. wieku wymieniony Słowianin (por. ramię i t. p.); ind. ardh-, ‘darzyć się, zadowalać’, grec. althomai, ‘zdrowieję’, althainō, ‘uzdrawiam’. Brak odpowiednika w litewskiem. Z dawnych postaci wymieniam pierwotne radostny w psałterzu i biblji; radek (jak sobek itp.), ‘co się raduje, cieszy’. Imię Radgost powtarza się w słynnej Radgoszczy w Meklenburg-Strelitzu, Feldbergu nad jeziorem Lucin (Łęczno?; por. jezioro Nałęcz), świątyni Swarożyca-ognia, od której przejął nazwisko i cały szczep Redarów (mniemana Rethra, jako nazwa miejscowości samej, do bajek należy), bo i u nas od najdawniejszych czasów narzeczowo a po r w e przechodzi (przykłady już w 1136 r.). Radwan, nazwa (zawołanie) herbu, na pierwszy rzut oka imię słowiańskie, jak np. serb. Radowan, ale to złudne; może to czes. radwanec, ‘taczka’, od *radwan, niem. Radwagen.
