Słownik etymologiczny języka polskiego/siec
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
Data wyd. | 1927 |
Miejsce wyd. | Kraków |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron | |
Strona w Wikisłowniku |
siec, siekę; sieki, ‘walki’; siecz lub siecza; odsiecz; nasiek i nasiekaniec; sieczka, sieczkarnia; sieczny (obosieczny), sieczysty; siekać, siekacz, siekanina i siekanka; siekiera z siekira (cerk. sekyra, w najdawniejszych zabytkach, w innych sěkyra wedle czasownika sěką, sěszti; u nas różnica niewidoczna, bo siek- z sek-, jak i z sěk-), a siekira od rzeczownika *seky (jak kopyto, koryto, włokita od *kopy, *kory, *włoky); sąsiek w stodole; zasiek, ‘zapole’; osiek dla owiec, pasieka, ‘wyrąb w lesie dla pszczół’ (pasiecznik); przesieka dla obrony kraju (‘las zawalony wyrębami’), itd. W 15. i 16. wieku siano tylko sieczono, nie »koszono«. Pień sek-, sok- w osoka (o ‘ostrych liściach’). Prasłowo; tak samo u wszystkich Słowian: cerk. sěką, sěszti, sąsěk, itd.; łac. secare, ‘ciąć’, secūris, ‘siekiera’, secivum, ‘odcinek’ (cerk. sěcziwo, ‘siekiera’); w lit. z odmienną samogłoską: sykis, ‘cięcie, raz’ (przytaczają dawniejsze isekti i isz-sekti, o ‘wycinaniu, wyrzynaniu’,?). W słowie Sicz (»Sicz zaporoska«), dosłownie ‘zasieki, zasieczy’, małoruskie i z ě.