Słownik etymologiczny języka polskiego/wet
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
Data wyd. | 1927 |
Miejsce wyd. | Kraków |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron | |
Strona w Wikisłowniku |
wet, odwet, powetować; wety; nawet; z sądownictwa niemieckiego miejskiego, gdzie Wette, ‘pamiętne’, pobierał sędzia przy ukończeniu procesu; wet było więc ‘dokończeniem sprawy’, i już w 16. wieku przeniesiono to i na ‘ostatnie danie u stołu (cukry, owoce, sery)’, więc »na wet«; z »wet za wet« poszło: odwet, odwetować, niepowetowany. Czesi mają to samo, ale w rodzaju żeńskim, ściślej niemieckiemu odpowiadającym: na wetu, ‘nakoniec’, weta za wetu (ale i wet za wet); »je po niem weta«, ‘przepadł, koniec z nim’. Niemieckie Wette znaczy dopiero w późniejszem średniowieczu ‘zadatek’ itp.; pierwotnie: ‘zastaw, fant’, goc. wadi (z czego łac. vadium, ‘zakład, zaręka’, znane naszym prawnikom; z tego franc. gage, ‘zastaw, fant’, gages, ‘płaca’, a u nas gaża, angażować, itd.); goc. wadi jest pokrewne z łac. vas, vadis, vadimonium, o ‘poręczycielu’ i ‘poręce’'. Por. uwadzić.