Słownik etymologiczny języka polskiego/wierzch
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
Data wyd. | 1927 |
Miejsce wyd. | Kraków |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron | |
Artykuł w Wikipedii | |
Strona w Wikisłowniku |
wierzch, dawniej wirzch, podhalskie wirch; pień na u, więc: z wierzchu, r. 1500; wierzchołek; wierzchowina, ‘źródło’; wierzchowaty (o korcu z ‘wierzchem’); zwierzchny, zwierzchnik; powierzchnia, powierzchowny; zawierszyć, ‘zakończyć’ (p. wiersza). Prasłowo; u wszystkich Słowian tak samo; cerk. wrch; są i postaci z s (wrsu, bułg. wrs); serb. czes. wrch (serb. wrchnje, ‘śmietanka’), wrchol; rus. wierch, także ‘poddasze’. Lit. wirszus, ‘wierzch’; ind. warsh-man-, ‘wierzch’, warszijān-, ‘wyższy’; grec. herma, ‘wierzch’; łac. verruca z *versuca, niegdyś ‘pagórek’, ‘wierzchołek’, później tylko ‘pryszcz’. W nazwach miejscowych złożonych wierzch oznacza ‘początek, źródło’: Wirzchlas, Wirzchrzeka (dziś Wyrzeka), czes. Wrchlabí (niby ‘źródło Łaby’), w Marchji Ferchesar (Wirzchjeziora), niby: Wyżnia lasu, rzeki, jeziora. Tu i wierzchowie (‘pręty’), wierzchowina (‘powierzchnia’), wierzchowisko, (‘szczyt’), wierzchowiec, o koniu do jazdy wierzchem, ‘konnej’ (Czesi tego nie znają; jest na Rusi, wierchom).