Słownik etymologiczny języka polskiego/wziąć
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
Data wyd. | 1927 |
Miejsce wyd. | Kraków |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron | |
Strona w Wikisłowniku |
wziąć, złożone z przyimka wz- i jąć (p.); dziś coraz częściej wziąść, jakby z przyimka należało do pnia (wedle padnę-paść, kradnę-kraść: weznę - wziąść); wezmę; coraz częściej weznę, zapisane już w 16. wieku, niby wedle innych czasowników na -ąć, jak giąć, gnę (weźnie panuje niemal ogólnie); zachowało jedyne pierwotną odmianę czasownika jąć, co w czasie teraźniejszym we złożeniach brzmiał -ĭmę: otĭmę, wŭz-ĭmę; między z-m półgłoska miękka u nas »stwardniała«, lecz Ruś ma jeszcze pierwotne woźmu; wzięty (na słowo, t. j. ‘słynny’); wzięcie (‘maniery’); wziątek (rus. wziatka, wziatocznik, ‘kubaniarz’); w dalszych złożeniach: powziąć, powzięcie; zawziąć się na kogo, zawzięty, zawziętość. Częstotliwego *wzimać ani *wzejmywać niema, zastępuje je brać, jak i durativum (trwałe): biorę—wezmę—zabieram.