Słownik prawdy i zdrowego rozsądku/Testament

<<< Dane tekstu >>>
Autor Kazimierz Bartoszewicz
Tytuł Słownik prawdy i zdrowego rozsądku
Data wyd. 1905
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Inne T – wykaz haseł
T – całość
Indeks stron
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

Testament rzecz bardzo słaba, którą też łatwo „obalić można“. A choć się nie obali, to wykonanie testamentu rzadko zgadza się z wolą nieboszczyka. Już Opaliński pisał:

Powiadają o jednym szlachcicu, że pisząc
Testament, takim kształtem pisał go: Kościołom
Za mą duszę naznaczam dwa tysiące, ale
Z tego wiem nic nie będzie. Żony proszę, aby
Za mąż nie chodziła, lecz z tego nic nie będzie.
Dzieci do szkoły oddać, z tego nic nie będzie.
Skromnie dóbr mych zażywać, z tego nic nie będzie.
Gachami się nie bawić, z tego nic nie będzie.
Synom zbierać i córkom, z tego nic nie będzie.
Potomstwo rozporządzić, z tego nic nie będzie.
Popłacić co się winno, z tego nic nie będzie.
Czeladzi też nadgrodzić, z tego nic nie będzie.
Owo zgoła z tych rzeczy wszystkich nic nie będzie,
I z mego testamentu.“ A tak skończył chudak
I żywot i testament, dobrze wywróżywszy.

Tłumacz v. przekładaniec, osoba bardzo lekceważona przez wydawców i redaktorów. Wyjątek stanowią tłumacze z języków południowo-słowiańskich i czeskiego, otrzymujący nazwę „zasłużonych przyswajaczy bratnich literatur“ bez względu na to, czy tłumaczone utwory posiadają jakąkolwiek wartość. Jeżeli taki przyswajacz doda jeszcze kiedy urodzili się i umarli Dyndulicz, Vychlastal, lub Marko Tararabumdajewicz, to przy nazwisku jego czytamy zawsze: „uczony badacz piśmiennictw słowiańskich“. Tłumacz jest najczęściej bardzo marnym pośrednikiem w handlu umysłowym, ponieważ rzadko dostarcza dobrego towaru. Tłumacze z języka polskiego często przynoszą szkodę naszej literaturze, gdyż przyswajają utwory drugorzędne. O złych tłumaczach (traduttore — tradittore) mamy sporo ucinków:

Wiesz dlaczego Jeremiasz płakał całe życie
Choć go nie zawsze ścigał wyrok Boży?
Oto, jak prorok, wiedział należycie,
Że go Przybylski na polskie przełoży.

„Ucinkarz Zembrzycki na tłumaczenie przez Molla „Bérénice“, tragedji Rasyna, napisał czterowiersz:

Taka rzeczy ludzkich dola
Nic nie uniknie zniszczenia,
Mimo wieków poważenia,
Znalazł Rassyn swego mola.


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Kazimierz Bartoszewicz.